Długi spadkobiercy a zrzeczenie się spadku

Autor: Izabela Nowacka-Marzeion

Mój brat, spadkobierca po naszej mamie ma duże długi. Czy brat może zrzec się spadku na poczet brata? Chodzi o połowę mieszkania i 50% pieniędzy na koncie bankowym po zmarłej mamie. Brat, który chce dokonać przesunięcia spadku w rodzinie, ma długi w urzędzie skarbowym, ZUS-ie i inne zaległości. Boi się, że po przyjęciu spadku połowa mieszkania zostanie zajęta przez komornika, a pieniądze trafią od razu do urzędu. Nie mamy jeszcze poświadczenia dziedziczenia. Minęło 5 miesięcy od śmierci mamy. Brat ma dzieci. Co zrobić w takim przypadku? 

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Długi spadkobiercy a zrzeczenie się spadku

Niemożność przesunięcia (zrzeczenia) spadku w rodzinie

Nie można zrzec się spadku na rzecz innego spadkobiercy. Jeśli brat odrzuci spadek, w jego miejsce wstąpią jego dzieci. A te, jak rozumiem, długów u komornika nie mają.

Ustawowy termin na dokonanie przyjęcia lub odrzucenia spadku wynosi 6 miesięcy od chwili, gdy spadkobierca dowiedział się o powołaniu go do dziedziczenia. Oświadczenie można złożyć u notariusza albo w sądzie. Ważne, aby zachować termin.

Zobacz też: Mam komornika i dostałem spadek

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Odrzucenie spadku jako krzywda dla wierzycieli

Istnieje zagrożenie, że wierzyciele odrzucenie spadku uznają za czynność mającą na celu pokrzywdzenie wierzycieli i będą żądać uznania jej za bezskuteczną i nadal będą mogli prowadzić egzekucję z majątku spadkowego.

Zgodnie z art. 527 § 1 Kodeksu cywilnego „gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć”.

Przeczytaj też: Zrzeczenie się długów po ojcu

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Ochrona pauliańska a przesunięcie spadku

Zgodnie z art. 527 § 1 jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli (art. 527 § 2).

Celem tej instytucji jest ochrona interesów wierzyciela na wypadek nielojalnego (nieuczciwego) postępowania dłużnika, który z pokrzywdzeniem wierzyciela wyzbywa się składników swego majątku na rzecz osoby trzeciej lub majątek ten obciąża, zaciągając kolejne zobowiązania i w ten sposób stwarza lub pogłębia stan swojej niewypłacalności. Konstrukcja ochrony pauliańskiej oparta jest na instytucji względnej bezskuteczności czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z osobą trzecią z pokrzywdzeniem wierzyciela. Ochrona ta polega na możliwości zaskarżenia przez wierzyciela krzywdzącej go czynności prawnej celem uznania tej czynności za bezskuteczną względem niego. W razie uwzględnienia tego żądania przez sąd wierzyciel uzyskuje możliwość dochodzenia zaspokojenia od osoby trzeciej, będącej stroną czynności prawnej uznanej za bezskuteczną wobec skarżącego, z ograniczeniem do przedmiotów majątkowych, które wskutek zaskarżonej czynności wyszły z majątku dłużnika lub do niego nie weszły. Zapadły wyrok uwzględniający powództwo oparte na skardze pauliańskiej, ma charakter konstytutywny i wywołuje skutki ex tunc, a zaskarżona umowa w stosunku wierzyciela traktowana jest tak, jakby w ogóle nie była zawarta. Uznanie umowy za bezskuteczną jedynie wobec powoda oznacza, że umowa ta pozostaje ważna i nadal wywołuje zamierzone przez jej strony skutki prawne w takim zakresie, w jakim można to pogodzić z realizacją roszczeń wierzyciela.

Tak samo jednak zostanie potraktowane przyjęcie spadku i ewentualne przekazanie go na rzecz brata. Rodzi te same konsekwencje. Lepiej więc już spadek scedować na małoletnich.

Przykłady

Jan odziedziczył po ojcu udział w nieruchomości, ale mając duże zaległości wobec ZUS-u i urzędu skarbowego, obawiał się, że mieszkanie zostanie przejęte przez komornika. Chciał przekazać swoją część siostrze, jednak dowiedział się, że nie może po prostu zrzec się spadku na jej rzecz. Aby uniknąć przejęcia przez wierzycieli, zdecydował się odrzucić spadek, dzięki czemu w jego miejsce weszły jego dzieci, które nie miały żadnych długów.

 

Maria, będąc zadłużoną po prowadzeniu nieudanego biznesu, wahała się, czy przyjąć spadek po matce. W grę wchodziły środki zgromadzone na koncie i dom rodzinny. Choć chciała przekazać wszystko swojej córce, musiała pamiętać, że wierzyciele mogliby zaskarżyć takie działanie jako próbę pokrzywdzenia ich interesów. Aby działać zgodnie z prawem, Maria zdecydowała się odrzucić spadek, dając córce szansę na spokojne przejęcie majątku.

 

Tomasz miał długi u komornika i został powołany do spadku po dziadku. Obawiając się, że cały majątek zostanie zajęty przez wierzycieli, chciał przekazać swoją część bratu. Dowiedział się jednak, że takie działanie niczego nie zmieni w oczach komornika, a dodatkowo może zostać uznane za próbę pokrzywdzenia wierzycieli. Złożył więc oświadczenie o odrzuceniu spadku w sądzie, dzięki czemu udział w spadku przeszedł bezpośrednio na jego dzieci.

Podsumowanie

W sytuacji gdy spadkobierca ma długi, nie może po prostu zrzec się spadku na rzecz innego członka rodziny, aby ochronić majątek przed komornikiem. Odrzucenie spadku powoduje, że w jego miejsce wchodzą dzieci spadkobiercy, co może być korzystnym rozwiązaniem, jeśli one nie mają zadłużeń. Warto jednak pamiętać, że wierzyciele mogą próbować zakwestionować takie działania, uznając je za próbę pokrzywdzenia ich interesów. Dlatego ważne jest, aby działać szybko i zgodnie z przepisami, najlepiej konsultując się z prawnikiem, aby uniknąć niepotrzebnych problemów.

Oferta porad prawnych

Jeśli masz wątpliwości co do dziedziczenia i chcesz uniknąć błędów, które mogą kosztować majątek lub spokój, skorzystaj z naszej porady prawnej online. Doświadczony prawnik wyjaśni Twoją sytuację, podpowie najlepsze rozwiązania i pomoże przygotować niezbędne dokumenty. Wszystko szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.


Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

rozwodowy.pl

prawo-cywilne.info

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawo-karne.info

prawozus.pl

praworolne.info