Jak zabezpieczyć się przed długami ojca?

Nie ma takiego dokumentu, który mógłby Pan obecnie sporządzić i podpisać, aby zerwać wszelkie więzy rodzinne i finansowe ojcem. Może Pan zabezpieczyć się przed spłacaniem długów spadkowych po ojcu.

Może Pan podpisać z ojcem umowę o zrzeczeniu się dziedziczenia albo odrzucić spadek w ciągu 6 miesięcy od śmierci ojca. Obie operacje pozwolą Panu uniknąć spłacania długów po ojcu.

Zrzeczenie się dziedziczenia po ojcu

Zrzeczenie się dziedziczenia to umowa zawierana za życia spadkodawcy- ojca- pozwala na uregulowanie spraw spadkowych jeszcze za życia i wykluczenie jako spadkobiercy osoby, która z potencjalnym spadkodawcą podpisuje taką umowę. Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia musi być zawarta w formie aktu notarialnego.

Zobacz też: Jak zabezpieczyć się przed długami dorosłych dzieci

Odrzucenie spadku

Odrzucić spadek można u notariusza lub w sądzie. W ciągu 6 miesięcy od powzięciu informacji o zgonie ojca. Jak wynika z art. 1012 Kodeksu cywilnego, spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Jak wynika z cytowanego przepisu, początek biegu terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wiąże się z chwilą dowiedzenia się przez spadkobiercę o tytule powołania do spadku. Przy czym chodzi tu o pozytywną wiedzę o faktach, z których wynika powołanie, pochodzącą z miarodajnego źródła, na przykład z zawiadomienia sądu, czy zawiadomienia przez innego spadkobiercę. Natomiast, w pierwszej kolejności spadkobierca musi dowiedzieć się o śmierci spadkodawcy. Termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przewidziany w art. 1015 § 1 jest terminem zawitym prawa materialnego. Nie podlega on zatem przedłużeniu ani przywróceniu. Oznacza to, że z chwilą jego upływu wygasa uprawnienie do skorzystania z tego prawa, a oświadczenie złożone po upływie tego terminu nie wywołuje żadnych skutków prawnych. Upływ terminu z art. 1015 § 1. Sąd uwzględnia z urzędu (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 grudnia 2012 r., sygn. akt V CSK 18/12).

Zgodnie z art. 1020 spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Przeczytaj też: Zrzeczenie się spadku

Roszczenia alimentacyjne ojca mimo braku relacji z nim

Jednak pozostają jeszcze dwie kwestie – ewentualne roszczenia alimentacyjne ojca. Ale tu także jest furtka.

Jeśli ojciec będzie w tzw. niedostatku, będzie mógł dochodzić od Pana alimentów. Niedostatek to stan, w którym rodzice nie są w stanie zaspokoić wszystkich lub nawet części swoich uzasadnionych potrzeb. Sąd, badając, czy rodzice znajdują się w niedostatku, musi stwierdzić, że uzasadnione potrzeby rodziców muszą być zaspokojone przez alimenty. Definicja niedostatku nie została określona wprost w przepisach prawa, można jednak określić jej znaczenie na podstawie wyroków, np. Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 3 marca 1999 r., sygn. akt III CKN 826/98: „O pozostawieniu »w niedostatku«, o jakim mowa w art. 133 § 2 KRO można mówić w sytuacji, kiedy powód ma kłopoty z zaspokojeniem przynajmniej części swoich usprawiedliwionych i koniecznych potrzeb życiowych”.

Jednak zgodnie z art. 144¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „Zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego”.

Tu mógłby Pan powołać się na to, że ojciec Pana nie utrzymywał, zerwał więzi, nie pomagał.

Płatność za DPS

Niestety najgorszym scenariuszem, z którego praktycznie nie ma wyjścia, jest ewentualna odpłatność za DPS, w przypadku gdyby ojca umieszczono w placówce.

Podstawę materialnoprawną zobowiązania stanowi przepis art. 61 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. nr 175, poz. 1362 ze zm.) zwanej dalej ustawą.

Podmioty zobowiązane do ponoszenia odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej wymienia przepis art. 61 ust. 1 ustawy w punktach od 1 do 3, ustanawiając jednocześnie kolejność ponoszenia przez te podmioty owej odpłatności. W punkcie pierwszym ustawodawca wymienia mieszkańca domu, a w przypadku osób małoletnich jego przedstawiciela ustawowego, w drugim małżonka i zstępnych przed wstępnymi, a w punkcie trzecim gminę, z której osoba został skierowana do domu pomocy społecznej.

Jednocześnie w ustępie 2 art. 61 ustawy ustawodawca określa granice obciążenia poszczególnych grup podmiotów odpłatnością za pobyt w domu pomocy społecznej. Powołany przepis ustawy o pomocy społecznej stanowi bowiem, że mieszkaniec domu (przedstawiciel ustawowy małoletniego mieszkańca) ponosi odpłatność w wysokości nie większej niż 70% swojego dochodu (dochodu małoletniego dziecka). Przepis ma funkcję ochronną. Nie pozwala na bezwzględne żądanie całości opłaty od mieszkańca, którego dochody własne odbiegają od średniego kosztu utrzymania mieszkańca domu pomocy społecznej. Jeżeli kwota odpowiadająca 70% dochodu własnego mieszkańca nie pokrywa pełnej opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej, następuje ustalenie podmiotów zobowiązanych do jej uiszczenia z kręgu wskazanego w art. 61 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Tu niestety brane jest pod uwagę tylko kryterium ustawowe – dochodowe. Nic więcej. Żadne argumenty. I nie ma przed tym możliwości obrony, powołując się na brak więzi czy cokolwiek innego.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.