Czy komornik może zająć spadek po rodzicach?

Sprawa spadkowa może być założona w każdym czasie, od śmierci spadkodawcy

Sprawa spadkowa może być założona w każdym czasie, nawet po 30 latach od śmierci spadkodawcy. Natomiast, co do zasady jedynie w terminie 6 miesięcy od dnia otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy, jest możliwość złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, np. gdy jest on poważnie zadłużony. W opisie nic nie wskazuje, aby tak było, a więc wydaje się, że Państwo nie musicie się śpieszyć.

Na potwierdzenie powyższego cytuję Panu obecnie obowiązujący przepis art. 1015 Kodeksu cywilnego (K.c.):

„§ 1. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.

§ 2. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.”

Urząd Skarbowy, jako Pana wierzyciel, będzie mógł wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku do sądu, ponieważ w myśl art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego – sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę.

Jak się przyjmuje w orzecznictwie, osobami zainteresowanymi są w szczególności: spadkobiercy ustawowi i testamentowi oraz ich spadkobiercy, zapisobiercy zwykli oraz dalsi zapisobiercy, zapisobiercy windykacyjni, uprawnieni do zachowku, nabywcy spadku oraz udziału spadkowego, wierzyciele spadkodawcy, wierzyciele spadkobiercy i zapisobiercy, współwłaściciele nieruchomości w wypadku śmierci jednego z nich (zob. orzeczenie Sąd Najwyższy z 11.2.1958 r., III CO 29/57).

Zobacz też: Odrzucenie spadku a komornik

Złożenie przez wierzyciela wniosku o zajęcie prawa dłużnika do żądania podziału majątku spadkowego

Z tym tylko, że nawet jeśli urząd wystąpi z takim wnioskiem, nie na wiele mu się to zda, ponieważ Pana brat ujawni testament, zgodnie z którym to on dziedziczy cały spadek, a nie Pan, więc de facto Pan nie nabędzie z tytułu dziedziczenia żadnego majątku.

Oczywiście urząd skarbowy musi powziąć wiadomość najpierw o śmierci Pana ojca. Komornik może zająć coś, co należy do Pana w całości lub części, Pan nie oddziedziczy spadku, więc nie będzie możliwe zajęcie Pana prawa do podziału. Gdyby Pan był spadkobiercą, możliwe byłoby złożenie przez wierzyciela wniosku o zajęcie prawa dłużnika do żądania podziału majątku spadkowego i po zajęciu tego prawa mógłby żądać podziału majątku spadkowego, przyznania Panu na własność jakiegoś przedmiotu i następnie egzekwować dług w drodze jego licytacji, ale w tym przypadku nie ma takiego zagrożenia, bo jest testament i Pan nie dziedziczy.

Panu natomiast będzie się należał zachowek w wysokości 1/2 Pana udziału spadkowego. Pański udział spadkowy to 1/3, bo poza Panem dziedziczyłaby z ustawy dwójka rodzeństwa, a więc ma Pan prawo do wartości 1/6 majątku spadkowego, którą powinien wypłacić Panu brat, oczywiście na Pana żądanie.

Przeczytaj też: Mam komornika i dostałem spadek

Wytoczenie powództwa o zachowek przeciwko bratu

Teoretycznie, zgodnie z treścią art. 887 Kodeksu postępowania cywilnego, z mocy samego zajęcia wierzyciel może wykonywać wszelkie prawa i roszczenia dłużnika. Tym samym urząd skarbowy może w Pana imieniu wytoczyć powództwo o zachowek przeciwko bratu. Roszczenie o zachowek jest w swej istocie wierzytelnością, która może zostać przez uprawnionego do zachowku przeniesiona na inną osobę (tak uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 1975 roku – III CZP 91/74), aczkolwiek w praktyce nigdy jeszcze nie spotkałam się z sytuacją, kiedy to urząd sięgał po tak skomplikowane środki prawne, więc ryzyko, że zrobi to w Pana przypadku, wydaje mi się niewielkie.

Zobacz również: Książeczka mieszkaniowa po śmierci właściciela

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 1958 r., sygn. akt III CO 29/57
3. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 1975 r., sygn. akt III CZP 91/74)

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.