Powrót do Polski po latach, czy grozi mi zatrzymanie za długi?

Czy dłużnikom w Polsce za niepłacenie zobowiązań grozi kara więzienia?

Co do zasady, dłużnikom w Polsce za niezapłacone należności wynikające z zobowiązań umownych nie grozi kara pozbawienia wolności, nie ma bowiem podstaw prawnych do zastosowania kary pozbawienia wolności za to, że istnieje po Pana stronie zadłużenie egzekwowanie przez komornika. Sam komornik nie posiada do tego również takowych uprawnień.

Nie podał Pan niestety, z jakiego tytułu toczą się (lub toczy) postępowanie egzekucyjne, ani w jakich okolicznościach doszło do powstania zadłużenia, niemniej warto zaznaczyć, że są sytuacje, w jakich dana osoba może zostać pociągnięta do odpowiedzialności karnej za to, że do powstania zadłużenia doszło w wyniku przestępstwa oszustwa (art. 287 Kodeks karny; dalej „K.k.”) lub przestępstwa oszustwa finansowego (art. 297 K.k.), celowego unikania spłacania długów poprzez wyzbywanie się swojego majątku (art. 300 K.k.), przestępstwa niealimentacji (art. 209 K.k.).

Przestępstwo oszustwa

Zgodnie z art. 286 § 1 K.k. – kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Powyższe ma zastopowanie np. w sytuacji, gdy miał Pan od samego początku świadomość tego, że nie wykona określonego zobowiązania umownego, lecz mimo to zawarł Pan np. umowę. Przestępstwo to popełnić też może wysoce zadłużona lub niewypłacalna osoba, która zaciąga kolejną pożyczkę, mimo że doskonale zdaje sobie sprawę, że tego zobowiązania spłacić nie będzie w stanie.

Przestępstwa oszustwa finansowego

Zgodnie z art. 297 § 1 K.k. – kto, w celu uzyskania dla siebie lub kogo innego, od banku lub jednostki organizacyjnej prowadzącej podobną działalność gospodarczą na podstawie ustawy albo od organu lub instytucji dysponujących środkami publicznymi – kredytu, pożyczki pieniężnej, poręczenia, gwarancji, akredytywy, dotacji, subwencji, potwierdzenia przez bank zobowiązania wynikającego z poręczenia lub z gwarancji lub podobnego świadczenia pieniężnego na określony cel gospodarczy, elektronicznego instrumentu płatniczego lub zamówienia publicznego, przedkłada podrobiony, przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokument albo nierzetelne, pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego, instrumentu płatniczego lub zamówienia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Powyższy przepis przewiduje odpowiedzialność karną osoby, która starając się o kredyt, przedkłada fałszywe lub nieprawdziwe dokumenty albo oświadczenia.

Udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia wierzyciela

Zgodnie z art. 300 § 1 K.k. – kto, w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Uchylanie się od alimentacji

Zgodnie z art. 209 § 1 K.k. – kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Zatem, co do zasady, samo nieuregulowanie zaciągniętych zobowiązań nie powoduje jeszcze automatycznie powstania odpowiedzialności karnej, lecz – w zależności od indywidualnych i konkretnych okoliczności – jest to możliwe.

Zaznaczyć także w tym miejscu należy, że w sytuacji, gdyby jakiekolwiek Pana zachowanie mogło wypełniać znamiona przestępstwa i zostałoby wszczęte przeciwko Panu postępowanie karne, wówczas o Pana ewentualnej odpowiedzialności (sprawstwie i karze) w tym zakresie co do zasady rozstrzygnąłby sąd. Jeśli nie ma Pan wiedzy, ażeby przeciwko Panu toczyło się jakiekolwiek postępowanie w tym zakresie, to myślę, że nie powinien Pan się obawiać na ten moment ewentualnych karnych konsekwencji.

Sprawdzenie karalności w KRK

Zalecam przede wszystkim ustalić, jaki jest Pana status w ewentualnej sprawie karnej (o ile się toczyła lub toczy). W tym celu może zwrócić się Pan z wnioskiem o wydanie zaświadczenia do Krajowego Rejestru Karnego, ażeby ustalić, czy figuruje Pan w tej bazie. Jest to instytucja, której zadaniem jest prowadzenie stale aktualizowanej bazy danych dotyczącej karanych osób. Na podstawie wydanego zaświadczenia ustali Pan, czy wobec Pana toczyło się postępowanie karnej, a jeśli tak, to przed jakim sądem, w sprawie o jakiej sygnaturze i kiedy zapadł ewentualny wyrok skazujący wobec Pana oraz jaki jest wymiar orzeczonej kary. Jeśli okaże się, że nie figuruje Pan w rejestrze, to może znaczyć, że postępowanie jest w toku i jest Pan poszukiwany listem gończym celem doprowadzenia do właściwych organów ścigania na czynności – co również powinien Pan ustalić i od tego uzależnić dalsze kroki w sprawie.

Podsumowując, co do zasady, samo nieuregulowanie zaciągniętych zobowiązań nie powoduje jeszcze automatycznie powstania odpowiedzialności karnej, lecz – w zależności od indywidualnych i konkretnych okoliczności – jest to możliwe i należałoby to zweryfikować przed ewentualnym powrotem do Polski. Może Pan to zrobić samodzielnie, wypełniając wniosek, albo zlecić nam, pod linkiem szczegóły realizacji przez nas usługi sprawdzenia karalności w KRK: https://www.eporady24.pl/--sprawdzenie-informacji-czy-jestem-poszukiwany

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.