Kolejność zajmowania pieniędzy na koncie

Pierwszeństwo w egzekwowaniu należności od dłużnika

Wierzytelność z tytułu alimentów ma zagwarantowane prawem pierwszeństwo w egzekwowaniu należności od dłużnika. Co istotne, gdy wierzytelność ta jest stwierdzona tytułem wykonawczym, tzn. wierzyciel musi być w posiadaniu wyroku zasądzającego alimenty zaopatrzonego w klauzulę wykonalności.  

Zgodnie z art. 833 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego „wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy”. Zgodnie z art. 87 Kodeksu pracy: „z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - podlegają potrąceniu tylko następujące należności:

1) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;

2) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;

3) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi;

4) kary pieniężne przewidziane w art. 108”.

Potrąceń dokonuje się we wskazanej wyżej kolejności. Mogą być one dokonywane w następujących granicach:

1. w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych – do wysokości trzech piątych wynagrodzenia;
2. w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości połowy wynagrodzenia.

Zobacz też: Alimenty bieżące w pierwszej kolejności

Egzekucja mająca na celu zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych

Egzekucja mająca na celu zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych jest najbardziej uprzywilejowana. Z tego tytułu dokonuje się potrąceń w pierwszej kolejności i w najwyższej wysokości – do 3/5 wynagrodzenia. Nie ma żadnej kwoty wolnej od potrąceń, co oznacza, że nawet z minimalnych wynagrodzeń można potrącać 3/5.

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego odnoszące się do alimentów również przewidują pierwszeństwo w zaspokajaniu. W razie egzekucji alimentów sąd prowadzi postępowanie o wyjawienie majątku także na wniosek komornika.

Poza tym świadczenia, które co do zasady nie podlegają egzekucji – chodzi tutaj o sumy przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele (w szczególności stypendia, wsparcia) – w sytuacji gdy istnieje obowiązek alimentacyjny, dochody takie podlegają egzekucji również do 3/5 wysokości. (art. 108³ w zw. z art. 831 Kodeksu postępowania cywilnego). Zgodnie z art. 833 § 6 nie podlegają egzekucji świadczenia alimentacyjne, świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, świadczenia rodzinne, dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe, dla sierot zupełnych, zasiłki dla opiekunów, świadczenia z pomocy społecznej, świadczenia integracyjne, świadczenie wychowawcze oraz jednorazowe świadczenie, o którym mowa w art. 10 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U., poz. 1860).

Nie podlegają egzekucji świadczenia, dodatki i inne kwoty, o których mowa w art. 31 ust. 1, art. 80 ust. 1 i 1a, art. 81, art. 83 ust. 1 i 4, art. 84 pkt 2 i 3 i art. 140 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, oraz środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, o których mowa w art. 83 ust. 2 i art. 84 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w części przysługującej na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej. Oznacza to, iż komornik niema prawa zająć kwoty przeznaczonej na zaspokojenie świadczeń wymienionych w powołanym przepisie.

Przeczytaj też: Płacę alimenty i mam komornika

Egzekucja świadczeń pieniężnych w przypadku wynagrodzenia za pracę oraz z rachunku bankowego

Egzekucja świadczeń pieniężnych w przypadku wynagrodzenia za pracę oraz z rachunku bankowego jest do siebie bardzo podobna.

W przypadku zajęcia wynagrodzenia za pracę, komornik zawiadamia dłużnika, że do wysokości egzekwowanego świadczenia i aż do pełnego pokrycia długu nie wolno mu odbierać wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia ani rozporządzać nim w żaden inny sposób. Komornik wzywa również pracodawcę, aby w tych granicach nie wypłacał dłużnikowi poza częścią wolną od zajęcia żadnego wynagrodzenia, lecz:

• przekazywał zajęte wynagrodzenie bezpośrednio wierzycielowi egzekwującemu, zawiadamiając komornika o pierwszej wypłacie, albo
• przekazywał zajęte wynagrodzenie komornikowi w wypadku, gdy do wynagrodzenia jest lub zostanie w dalszym toku postępowania egzekucyjnego skierowana jeszcze inna egzekucja, a wynagrodzenie w części wymagalnej nie wystarcza na pokrycie wszystkich egzekwowanych świadczeń wymagalnych.

Dokonując zajęcia wynagrodzenia za pracę, komornik wzywa ponadto pracodawcę, aby w ciągu tygodnia:

• przedstawił za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie, za każdy miesiąc oddzielnie, zestawienie periodycznego wynagrodzenia dłużnika za pracę oraz oddzielnie jego dochodu z wszelkich innych tytułów;
• podał, w jakiej kwocie i w jakich terminach zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane wierzycielowi;
• w razie istnienia przeszkód do wypłacenia wynagrodzenia za pracę złożył oświadczenie o rodzaju tych przeszkód, a w szczególności podał, czy inne osoby roszczą sobie prawa, czy i w jakim sądzie toczy się sprawa o zajęte wynagrodzenie i czy oraz o jakie roszczenia została skierowana do zajętego wynagrodzenia egzekucja przez innych wierzycieli.

W przypadku egzekucji z rachunku bankowego komornik:

• przesyła do banku, w którym dłużnik posiada rachunek, zawiadomienie o zajęciu wierzytelności pieniężnej dłużnika pochodzącej z rachunku bankowego do wysokości należności będącej przedmiotem egzekucji wraz z kosztami egzekucyjnymi i wzywa bank, aby nie dokonywał wypłat z rachunku bez zgody komornika do wysokości zajętej wierzytelności, lecz przekazał bezzwłocznie zajętą kwotę na pokrycie należności albo zawiadomił komornika w terminie siedmiu dni o przeszkodzie do przekazania zajętej kwoty; zawiadomienie jest skuteczne także w przypadku niewskazania rachunku bankowego;
• zawiadamia dłużnika o zajęciu jego wierzytelności z rachunku bankowego, doręczając mu odpis zawiadomienia skierowanego do banku, o zakazie wypłat z rachunku bankowego.

Zobacz również: Świadczenia integracyjne

Zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego a kwoty pochodzące ze świadczeń i zasiłków

Co istotne, zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego nie obejmuje kwot pochodzących ze świadczeń, dodatków i zasiłków, o których mowa w art. 833 § 6, oraz świadczeń, dodatków i innych kwot, o których mowa w art. 31 ust. 1, 80 ust. 1 i 1a, 81, 83 ust. 1 i 4, 84 pkt 2 i 3 i 140 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, oraz środków finansowych na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, o których mowa w art. 83 ust. 2 i 84 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w części przysługującej na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletność, przebywając w pieczy zastępczej.

Zakaz wypłat z tego rachunku nie dotyczy bieżących wypłat na wynagrodzenie za pracę wraz z podatkami i innymi ciężarami ustawowymi oraz na zasądzone alimenty i renty o charakterze alimentacyjnym zasądzone tytułem odszkodowania – do wysokości przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS. Wypłata na wynagrodzenie za pracę następuje po złożeniu komornikowi odpisu listy płac lub innego wiarygodnego dowodu, a wypłata na alimenty i renty alimentacyjne – tytułu wykonawczego stwierdzającego obowiązek dłużnika do płacenia alimentów lub renty. Bank dokonuje tychże wypłat na podstawie zezwolenia komornika. Wypłaty na alimenty i renty alimentacyjne następują do rąk uprawnionego do tych świadczeń.

W razie zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej, w przypadku gdy wynagrodzenie bądź kwota na rachunku bankowym nie wystarcza na pokrycie wszystkich egzekwowanych należności, pracodawca bądź bank dokonuje wypłat na rzecz sądowego albo administracyjnego organu egzekucyjnego, który pierwszy dokonał zajęcia, a w razie niemożności ustalenia tego pierwszeństwa – na rzecz organu, który dokonał zajęcia na poczet należności w wyższej kwocie, oraz niezwłocznie zawiadamia o zbiegu egzekucji właściwe organy egzekucyjne, wskazując datę doręczenia zawiadomień o zajęciach dokonanych przez te organy i wysokość należności, na poczet których zostały dokonane zajęcia, o czym komornik poucza pracodawcę oraz bank, dokonując zajęcia.

Mając na uwadze powyższe, aby zabezpieczyć przed zajęciem komorniczym środki pieniężne, które chce Pan przeznaczyć na zapłatę alimentów, konieczne do tego jest posiadanie wyroku zasądzającego alimenty, ewentualnie zawarcie przed sądem ugody dotyczącej alimentów.

Przeczytaj również: Alimenty komornik

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.