Spadek z długiem, jak postępować, gdy bank upomina się o pieniądze po zmarłym?

• Data: 2025-07-16 Autor: Karolina Grygorcewicz

Dwa lata temu zmarła mama. Wraz z siostrą nie złożyłyśmy u notariusza wniosku o odrzucenie spadku. Ale właściwie mama nic nie pozostawiła – żadnego majątku. W lutym 2024 odezwał się bank, okazało się, że z długiem mamy. Bank wniósł sprawę do sądu o ustanowienie spadkobierców. Okazało się jednak, że bank żąda zapłaty. W BIK- widniał ten kredyt. Postanowiłyśmy z siostrą go spłacić. Teraz widnieje kolejny kredyt, tym razem odnawialny na koncie technicznym – tak mi powiedziano w banku. Czy my też go mamy spłacać? Czy mam pisać jakieś pismo? Czy w takim razie przyjęłyśmy spadek wprost? Czy ewentualnie zrobić spis inwentarza? Czy jest w ogóle jakaś szansa na umorzenie długu? Jak sobie poradzić z tymi problemami po zmarłej mamie?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Spadek z długiem, jak postępować, gdy bank upomina się o pieniądze po zmarłym?

Brak oświadczenia i przyjęcie spadku

Zgodnie z art. 1015 Kodeksu cywilnego:

„§ 1. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.

§ 11. Do zachowania terminu, o którym mowa w § 1, wystarcza złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku.

§ 12. Jeżeli złożenie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zezwolenia sądu, bieg terminu do złożenia oświadczenia ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania sądowego w tym przedmiocie.

§ 2. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza”.

 

Panie w tej sytuacji, nie składając stosownego oświadczenia, przyjęły spadek z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza, że spadkobierca przyjmuje odpowiedzialność za ewentualne zobowiązania finansowe tylko do wartości otrzymanego spadku. Nie ma obowiązku pokrywać ich ze swojego majątku.

W związku z powyższym, jeśli wartość spadku wynosi 0 PLN, to tylko do takiej wysokości co do zasady odpowiadacie Panie za długi spadkowe. Powinno to wynikać z przeprowadzonego postępowania spadkowego.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Spis inwentarza

Na pewno powinny Panie służyć wniosek o spis inwentarza. 

Zgodnie z art. 1031 § 2 „w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi”.

Zgodnie natomiast z art. 10311:

„§ 1. Spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, zapisobierca windykacyjny lub wykonawca testamentu mogą złożyć w sądzie albo przed notariuszem wykaz inwentarza. Wykaz inwentarza składany przed notariuszem zostaje objęty protokołem.

 

§ 2. Wykaz inwentarza może zostać złożony wspólnie przez więcej niż jednego spadkobiercę, zapisobiercę windykacyjnego lub wykonawcę testamentu.

 

§ 3. W wykazie inwentarza z należytą starannością ujawnia się przedmioty należące do spadku oraz przedmioty zapisów windykacyjnych, z podaniem ich wartości według stanu i cen z chwili otwarcia spadku, a także długi spadkowe i ich wysokość według stanu z chwili otwarcia spadku.

§ 4. W razie ujawnienia po złożeniu wykazu inwentarza przedmiotów należących do spadku, przedmiotów zapisów windykacyjnych lub długów spadkowych pominiętych w wykazie inwentarza składający wykaz uzupełnia go. Do uzupełnienia wykazu stosuje się przepisy dotyczące składania wykazu inwentarza”.

Na mocy art. 1032:

„§ 1. Spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza i spłacił niektóre długi spadkowe, a nie wiedział i przy dołożeniu należytej staranności nie mógł się dowiedzieć o istnieniu innych długów spadkowych, ponosi odpowiedzialność za niespłacone długi spadkowe tylko do wysokości różnicy między wartością stanu czynnego spadku a wartością świadczeń spełnionych na zaspokojenie długów spadkowych, które spłacił.

§ 2. Spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza i spłacając niektóre długi spadkowe, wiedział lub przy dołożeniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o istnieniu innych długów spadkowych, ponosi odpowiedzialność za te długi ponad wartość stanu czynnego spadku, jednakże tylko do takiej wysokości, w jakiej byłby obowiązany je zaspokoić, gdyby spłacał należycie wszystkie długi spadkowe. Nie dotyczy to spadkobiercy niemającego pełnej zdolności do czynności prawnych oraz spadkobiercy, co do którego istnieje podstawa do jego ubezwłasnowolnienia”.

Podsumowując, jak najszybciej należałoby złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza. Ewentualnym wierzycielom należałoby krótko odpisywać, że przyjęłyście Panie spadek z dobrodziejstwem inwentarza i do takich odpowiedzi dołączać sporządzony spis inwentarza (po jego wykonaniu). To powinno zamknąć temat.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Pani Anna odziedziczyła po zmarłym ojcu mieszkanie o wartości 200 000 zł. Po kilku miesiącach pojawił się wierzyciel z żądaniem spłaty długu ojca wynoszącego 300 000 zł. Ponieważ Anna nie złożyła oświadczenia w terminie, przyjęła spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Odpowiada za długi tylko do wartości odziedziczonego mieszkania, czyli 200 000 zł. Reszta długu pozostaje niespłacona.

 

Pan Marek nie złożył oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po swojej ciotce w terminie. Okazało się, że majątek ciotki składał się z niewielkiego ogrodu wartego 5000 zł oraz długów na kwotę 50 000 zł. Dzięki przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza Marek odpowiada tylko do wysokości wartości ogrodu, czyli 5000 zł.


Pani Katarzyna odziedziczyła po swoim bracie samochód o wartości 30 000 zł i złożyła wniosek o spis inwentarza. Po czasie wyszły na jaw dodatkowe długi brata, o których wcześniej nie wiedziała. Ponieważ przyjęła spadek z dobrodziejstwem inwentarza i działała w dobrej wierze, ponosi odpowiedzialność za długi tylko do wartości odziedziczonego samochodu.

Podsumowanie

Brak złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w terminie skutkuje jego automatycznym przyjęciem z dobrodziejstwem inwentarza. Oznacza to, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe jedynie do wysokości odziedziczonego majątku. Aby skutecznie zabezpieczyć się przed roszczeniami wierzycieli, warto jak najszybciej złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza.

Oferta porad prawnych

Oferujemy profesjonalne porady prawne w zakresie dziedziczenia, w tym wsparcie przy przyjęciu lub odrzuceniu spadku oraz sporządzeniu spisu inwentarza. Skontaktuj się z nami, aby skutecznie zabezpieczyć swoje interesy i uniknąć nieprzewidzianych zobowiązań.

Źródła:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.


Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

rozwodowy.pl

prawo-cywilne.info

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawo-karne.info

prawozus.pl

praworolne.info