Przejęcie nieruchomości przez wierzyciela po drugiej licytacji komorniczej
• Data: 2024-01-08 Autor: Małgorzata Rybarczyk
Druga licytacja dwóch nieruchomości dłużnika okazała się bezskuteczna. Dowiedziałem się, że jako wierzyciel mogę przejąć te nieruchomości tylko wtedy, jeżeli wpłacę ok. 100 tys. zł na konto komornika, z których zostanie pokryta zaległość alimentacyjna dłużnika w wysokości 15 tys. zł. Nie posiadam takich środków finansowych. Co teraz? Nieruchomości zostaną przekazane dłużnikowi i mogą zostać przez niego sprzedane, a ja nie zostanę spłacony?
Zwrot nieruchomości dłużnikowi po drugiej nieudanej licytacji
Obawiam się, że nieruchomości w przypadku drugiej, nieudanej licytacji powrócą do dłużnika. Niestety „zwrot” tych nieruchomości dłużnikowi następuje z mocy praw i nie ma możliwości wstrzymania tej czynności. Wynika to z zapisu art. 985 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.) mówiącego: „Jeżeli po drugiej licytacji żaden z wierzycieli nie przejął nieruchomości na własność, postępowanie egzekucyjne umarza się i nowa egzekucja z tej nieruchomości może być wszczęta dopiero po upływie 6 miesięcy od daty drugiej licytacji”.
Tak więc w chwili obecnej komornik zmuszony jest zakończyć postępowanie egzekucyjne i umorzyć je. Jeżeli pan Jarosław ma taką wolę, to może od razu lub po odczekaniu pewnego czasu wszcząć kolejną egzekucję wobec dłużnika. Jeśli jednak przedmiotem egzekucji mają być wspomniane dwie nieruchomości, nie warto wszczynać egzekucji teraz, a odczekać wymagane 6 miesięcy, inaczej bowiem nieruchomości i tak zostaną wyłączone spod licytacji na podstawie cytowanego wcześniej artykułu. Plusem wszczęcia egzekucji po 6 miesiącach jest to, iż nie trzeba zaliczkować wykonania kolejnego opisu i oszacowania tej nieruchomości. Zgodnie bowiem z art. 948 § 11 K.p.c., jeżeli wniosek o wszczęcie nowej egzekucji złożono w terminie trzech lat od daty umorzenia postępowania, w którym dokonano opisu i oszacowania nieruchomości, komornik dokona nowego opisu i oszacowania tylko na wniosek wierzyciela lub dłużnika. Dłużnik może złożyć taki wniosek w terminie dwóch tygodni od daty doręczenia mu wezwania do zapłaty, o czym należy go pouczyć przy doręczeniu wezwania.
Zobacz też: Co grozi za sprzedaż samochodu zajętego przez komornika
Sprzedaż nieruchomości przez dłużnika i brak zwrotu wierzytelności
Po zakończeniu egzekucji dłużnik niestety może swobodnie dysponować należącymi do niego nieruchomościami, co oznacza, że może je także sprzedać. W takiej jednak sytuacji pan Jarosław ma nadal szansę na odzyskanie swoich pieniędzy. W sytuacji bowiem, gdy dłużnik sprzeda nieruchomości, a środki uzyskane ze sprzedaży nie zostaną przekazane na spłatę zobowiązań, wierzycielowi przysługuje skarga pauliańska. Gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Jeszcze lepiej gdyby sprzedaż nastąpiła na rzecz osób bliskich w stosunku do dłużnika, w takiej bowiem sytuacji domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Przynosi to ten skutek, iż uznaje się, że w stosunku do wierzyciela dana czynność sprzedaży czy też darowania nieruchomości nie ma skutków prawnych i może on dalej egzekwować swoje należności. Co istotne, wierzycielowi nie jest potrzebny tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko osobie trzeciej.
Skarga Pauliańska
Postępowanie egzekucyjne toczy się na podstawie tytułu wykonawczego (np. prawomocnego wyroku) wystawionego przeciwko dłużnikowi. Co więcej, wierzyciel może dochodzić zaspokojenia swojej wierzytelności z konkretnego składnika należącego do osoby trzeciej z pierwszeństwem przed jej wierzycielami. Oznacza to, że w przypadku, gdy osoba trzecia posiada innych wierzycieli, którzy również egzekwują swoją wierzytelność z przedmiotu, którego dotyczyła skarga, to po jej sprzedaży przez komornika uzyskają środki pieniężne tylko pod warunkiem, że cokolwiek zostanie po zaspokojeniu w całości „pierwotnego” wierzyciela. W tym jednak celu nasz klient powinien co pewien czas sprawdzać stan własności nieruchomości, z których toczyła się egzekucja. Wystarczy co kilka miesięcy zajrzeć na stronę https://ekw.ms.gov.pl i wpisać tam numery ksiąg wieczystych nieruchomości, które podlegały licytacji. Proszę pamiętać, iż ewentualny czas na wniesienie skargi to 5 lat od dnia dokonania przeniesienia własności nieruchomości (art. 534 K.p.c.).
Dodatkowo można także pomyśleć o sprzedaniu swej należności firmom windykacyjnym. Nie odzyska się pełnej kwoty, ale jest to możliwość warta rozważenia.
Należy też pamiętać, iż egzekucję wobec dłużnika można wszcząć ponownie przez okres lat 10 od dnia umorzenia obecnej egzekucji (art. 125 K.c.).
Przykłady
Przypadek Pani Anny
Pani Anna była wierzycielką, która próbowała odzyskać dług od dłużnika posiadającego dwie nieruchomości. Po dwukrotnej, nieudanej licytacji nieruchomości wróciły do dłużnika. Pani Anna postanowiła poczekać 6 miesięcy i ponownie wszczęła egzekucję, korzystając z wcześniej wykonanego opisu i oszacowania nieruchomości. W międzyczasie dłużnik sprzedał jedną z nieruchomości swojemu bratu. Pani Anna złożyła skargę pauliańską, udowadniając, że sprzedaż była próbą uniknięcia spłaty długu, co ostatecznie pozwoliło jej na odzyskanie części należności.
Historia Pana Krzysztofa
Pan Krzysztof jako wierzyciel zmagał się z dłużnikiem, który dwukrotnie uniknął sprzedaży swojego domu na licytacji komorniczej. Po drugiej nieudanej licytacji nieruchomość powróciła do dłużnika. Pan Krzysztof monitorował sytuację i zauważył, że dłużnik próbował szybko sprzedać dom. Wiedząc, że sprzedaż ta mogłaby uniemożliwić odzyskanie długu, Pan Krzysztof szybko złożył skargę pauliańską. Dzięki temu działaniu sprzedaż została uznana za bezskuteczną, co pozwoliło na kontynuację procesu egzekucyjnego.
Doświadczenie firmy windykacyjnej „Debitor”
Firma windykacyjna „Debitor” kupiła wierzytelność od przedsiębiorcy, którego dłużnik dwukrotnie unikał sprzedaży swojej nieruchomości na licytacji. Firma po przejęciu wierzytelności zdecydowała się odczekać wymagane 6 miesięcy i ponownie wszczęła egzekucję. W tym czasie, dłużnik sprzedał nieruchomość swojej siostrze, co firma uznała za próbę uniknięcia spłaty długu. „Debitor” złożył skargę pauliańską, co doprowadziło do unieważnienia transakcji i umożliwiło firmie odzyskanie należności od dłużnika.
Podsumowanie
Podsumowując, proces zwrotu nieruchomości dłużnikowi po drugiej nieudanej licytacji stanowi wyzwanie dla wierzycieli, lecz istnieją skuteczne metody odzyskania należności. Warto zwrócić uwagę na możliwość ponownego wszczęcia egzekucji po upływie 6 miesięcy oraz na efektywne wykorzystanie skargi pauliańskiej w przypadku prób unikania spłaty długu przez dłużnika. Kluczowe jest bieżące monitorowanie działań dłużnika i szybka reakcja na zmiany, co może znacząco zwiększyć szanse na odzyskanie długu.
Oferta porad prawnych
Jeśli potrzebujesz wsparcia prawego w procesie odzyskiwania długów lub w skomplikowanych sprawach egzekucyjnych, zapraszamy do skorzystania z naszych profesjonalnych porad prawnych on-line. Jako że zwykle liczy się czas, zachęcamy do zadania pytania już teraz – formularz kontaktowy jest umieszczony pod tekstem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
prawnicy z dużym doświadczeniem.
Zapytaj prawnika
