Autor: Marek Gola
Szwagier ma pełno długów, których nie spłaca. Jest zameldowany u nas w domu. Mąż prowadzi gospodarstwo, teściowa jest emerytką, ja na bezrobociu. Czy komornik może coś zabrać z naszego domu? Czy ktoś z nas będzie musiał spłacać jego długi, np. po jego śmierci?
W pierwszej kolejności wyraźnie podkreślić należy, że dłużnikiem wobec pożyczkodawców i kredytodawców jest Pani szwagier, a nie Pani i mąż. Dopóty szwagier żyje, nie możecie być Państwo obciążeni obowiązkiem spłaty jego zadłużenia, a już na pewno nie można uzyskać przeciwko Państwu tytułu wykonawczego, który by pozwalał na skierowanie przeciwko Państwu egzekucji.
Inaczej sytuacja wygląda po śmierci szwagra. Wówczas, o ile Pani szwagier nie ma żony i dzieci, Pani mąż i Pani teściowa muszą spadek odrzucić albo przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza. Spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić.
Zobacz też: Kto spłaca długi po śmierci dłużnika
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym powyżej jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Innymi słowy jeżeli do 6 miesięcy od śmierci szwagra nie złożą oświadczenia o odrzuceniu spadku, wówczas dziedziczyć będziecie Pani mąż i teściowa z dobrodziejstwem inwentarza. Wówczas Pani męża i teściowej odpowiedzialność ogranicza się do wysokości aktywów spadku, np. jeżeli szwagier ma majątek w kwocie np. 10 000 zł, a długi wynoszą 30 000 zł, odpowiadać będą jedynie do 10 000 zł. Osobiście jednak uważam, że dla takiej kwoty warto odrzucić spadek, bowiem sam spis inwentarza jest dosyć kosztowny, długotrwały, a i jak pokazuje praktyka, zawsze wierzyciele uważają, że są traktowani nierówno i wówczas sprawy ich spłaty ciągną się latami. Wierzyciele bowiem często próbują wymusić spłatę całego zadłużenia, nie bacząc na postanowienie sądu w tym zakresie.
Pani powołanie do spadku wynika z treści art. 932 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym w braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. Jeżeli rodzic zmarł, w jego miejsce wchodzi rodzeństwo.
Przeczytaj też: Śmierć dłużnika
Jeżeli szwagier zamieszkuje z Panią, to komornik, owszem, może dokonać oględzin miejsca jego zamieszkania i zająć przedmioty stanowiące jego własność, ale mniemam, że szwagier takowych nie posiada, a jeżeli posiada, to znajdują się w jednym miejscu. Nadto jeżeli posiadacie Państwo dokumenty potwierdzające zakup wyposażenia mieszkania, proszę o ich zachowanie i zabezpieczenie, na wypadek gdyby komornik za jakiś czas, dysponując tytułem wykonawczym, prowadził egzekucję przeciwko szwagrowi.
Kiedy komornik przyszedł do domu Marty, szukał majątku jej brata, który był tam tylko zameldowany. Na szczęście Marta miała faktury na większość sprzętów, w tym na pralkę i telewizor, więc komornik nie mógł ich zająć. Dzięki temu uniknęła niepotrzebnych problemów.
Podobna sytuacja spotkała Jana, który mieszkał z teściową i szwagrem. Gdy szwagier popadł w długi, komornik pojawił się u nich w domu. Jan wcześniej schował wszystkie paragony i umowy zakupu, co pomogło udowodnić, że większość rzeczy w mieszkaniu należy do niego i jego żony, a nie do dłużnika.
Z kolei Anna, gdy dowiedziała się o długach szwagra, była zaniepokojona, że po jego śmierci będzie musiała spłacać jego zobowiązania. Prawnik wytłumaczył jej jednak, że kluczowe jest odrzucenie spadku w terminie sześciu miesięcy. Dzięki temu rodzina uniknęła niechcianego dziedziczenia długów.
Sama obecność osoby zadłużonej w naszym domu, nawet jeśli jest zameldowana, nie oznacza, że odpowiadamy za jej długi. Komornik może pojawić się w miejscu zamieszkania dłużnika, ale ma prawo zająć jedynie jego własność, dlatego warto zabezpieczyć dowody zakupu rzeczy należących do pozostałych domowników. W przypadku śmierci szwagra kluczowe jest świadome podjęcie decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w odpowiednim terminie, aby nie odziedziczyć jego zobowiązań.
Jeżeli znajdujesz się w podobnej sytuacji i potrzebujesz pewności co do swoich praw, skorzystaj z naszej porady prawnej online. Szybko i wygodnie wyjaśnimy, jak zabezpieczyć swój majątek, co zrobić w razie wizyty komornika i jak prawidłowo odrzucić spadek po zadłużonym członku rodziny. Skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci uniknąć niepotrzebnych problemów.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika