Jakie świadczenia nie podlegają egzekucji komorniczej?

• Data: 2022-05-13 Autor: Michał Berliński

Wpadłam w pętlę chwilówek i straciłam płynność finansową. Nie jestem w stanie spłacać zaciągniętych pożyczek. Utrzymuję się z dodatku 500+ na dwójkę dzieci. Ponadto pobieram zasiłek rodzinny oraz zasiłek z tytułu samotnego wychowywania dzieci. Czy te świadczenia podlegają zajęciu komorniczemu? Jakie świadczenia są wolne od egzekucji komorniczej i nie podlegają egzekucji? W jakiej kwocie może zostać dokonane zajęcie na koncie bankowym?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Jakie świadczenia nie podlegają egzekucji komorniczej?

Postępowanie egzekucyjne, komornik jako organ wykonawczy

Komornik prowadzi swoje postępowania egzekucyjne w oparciu o tytuł wykonawczy. Tytułem wykonawczym zaś jest m.in. wyrok sądu, nakaz zapłaty, nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, który został przez sąd zaopatrzony w klauzulę wykonalności celem skierowania egzekucji świadczenia do organu egzekucyjnego, jakim jest komornik. Komornik otrzymuje od wierzyciela wniosek o wszczęcie egzekucji wraz z oryginałem tytułu wykonawczego i tylko na tej podstawie może wszcząć i prowadzić egzekucję. Zgodnie z treścią art. 804 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.) – komornik nie jest organem uprawnionym do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Komornik jest jedynie organem wykonawczym, który został wyposażony w narzędzia, za pomocą których egzekwuje należności na rzecz wierzyciela. Jednakże komornik jest zobligowany do działania w graniach prawa, a więc również w granicach wyznaczanych przez tytuł wykonawczy oraz precyzyjny wniosek wierzyciela. Zgodnie z treścią art. 805 K.p.c.:

„Art. 805. § 1. Przy pierwszej czynności egzekucyjnej doręcza się dłużnikowi zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, z podaniem treści tytułu wykonawczego i wymienieniem sposobu egzekucji oraz z pouczeniem o możliwości, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności, a także sporządzony przez organ egzekucyjny odpis tytułu wykonawczego albo zweryfikowanego przez komornika dokumentu, o którym mowa w art. 797 § 3.

§ 11. Jeżeli podstawę egzekucji stanowi tytuł wykonawczy w postaci zaopatrzonego w klauzulę wykonalności wyroku zaocznego lub nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym, upominawczym albo elektronicznym postępowaniu upominawczym, komornik poucza dłużnika również o treści art. 139 § 1 i 5, art. 168, art. 172, art. 8203 § 1 i 2 i art. 825 pkt 2, a także stosownie do orzeczenia stanowiącego tytuł egzekucyjny o treści art. 344, art. 346, art. 492 § 3, art. 493 i art. 503 albo art. 50535.

§ 2. Na żądanie dłużnika komornik powinien okazać mu tytuł wykonawczy w oryginale.”

Zobacz też: Czy świadczenie pielęgnacyjne podlega egzekucji komorniczej

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Świadczenia niepodlegające egzekucji

Co do zasady, środki wypłacane przez MOPS nie podlegają egzekucji komorniczej. Wyjątkiem może być jedynie dodatek mieszkaniowy, a to dlatego, że nie jest on wpisany wprost do ustawy. Katalog świadczeń niepodlegających egzekucji znajduje się w Kodeksie postępowania cywilnego, m.in. tu:

Art. 831. § 1. Nie podlegają egzekucji:

1) sumy i świadczenia w naturze wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych;

1a) 50% kwot diet przysługujących z tytułu podróży służbowych – jeżeli egzekucja ma na celu zaspokojenie roszczeń z tytułu alimentów, w tym należności budżetu państwa z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów;

2) sumy przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele (w szczególności stypendia, wsparcia), chyba że wierzytelność egzekwowana powstała w związku z urzeczywistnieniem tych celów albo z tytułu obowiązku alimentacyjnego;

2a) środki pochodzące z programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869), wypłacone w formie zaliczki, chyba że wierzytelność egzekwowana powstała w związku z realizacją projektu, na który środki te były przeznaczone;

3) prawa niezbywalne, chyba że możność ich zbycia wyłączono umową, a przedmiot świadczenia nadaje się do egzekucji albo wykonanie prawa może być powierzone komu innemu;

4) (utracił moc);

5) świadczenia z ubezpieczeń osobowych oraz odszkodowania z ubezpieczeń majątkowych, w granicach określonych w drodze rozporządzenia przez Ministrów Finansów 393 i Sprawiedliwości; nie dotyczy to egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń z tytułu alimentów;

6) świadczenia z pomocy społecznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508, z późn. zm.);

7) wierzytelności przypadające dłużnikowi z budżetu państwa lub od Narodowego Funduszu Zdrowia z tytułu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1510, z późn. zm.) przed ukończeniem udzielania tych świadczeń, w wysokości 75% każdorazowej wypłaty, chyba że chodzi o wierzytelności pracowników dłużnika lub świadczeniodawców, o których mowa w art. 5 pkt 41 lit. a i b ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

8) sumy przyznane orzeczeniem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, jeżeli egzekwowana wierzytelność przysługuje Skarbowi Państwa;

9) świadczenie integracyjne w rozumieniu ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 217 i 730);

10) wierzytelności przysługujące spółdzielni mieszkaniowej wobec członków spółdzielni i osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu albo własność lokalu, z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 845 i 1230 oraz z 2019 r. poz. 1309), jak również środki, będące w dyspozycji spółdzielni w związku z wnoszeniem tych opłat, chyba że wierzytelność egzekwowana powstała w związku z wykonaniem przez wierzyciela zobowiązań, które miały być zaspokojone z opłat, o których mowa w art. 4 tej ustawy.”

Dodatkowo należy wskazać, że niektóre świadczenia, takie jak 500+, wskazane są w innej ustawie, ale i one również podlegają ochronie przed egzekucją.

Przeczytaj też: Czego nie wolno komornikowi

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Praktyka banków w zakresie zajęć komorniczych

Często dzieje się tak, że środki te są mimo wszystko blokowane i tutaj należy wskazać, że nie jest to wina komorników, lecz banków. Jeśli dłużnik otrzymuje te środki na rachunek bankowy, to często bank je blokuje, a to dlatego, że po wpływie na to konto tracą one swoją tożsamość. Komornik zaś nie ma wglądu do Pani konta, nie wie, z jakiego tytułu pochodzą owe środki. W takim przypadku obliczana jest jedynie kwota wolna od zajęcia, jeśli środki na koncie ją przekraczają, to bank dokonuje potrąceń do komornika. Nikt nie bada pochodzenia środków.

Proszę pamiętać, że zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego, egzekucji nie podlegają: świadczenia alimentacyjne, świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, świadczenia rodzinne, dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe, dla sierot zupełnych, zasiłki dla opiekunów, świadczenia z pomocy społecznej, świadczenia integracyjne, świadczenie wychowawcze oraz jednorazowe świadczenie, o którym mowa w art. 10 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. z 2019 r. poz. 473). Dotyczy to właśnie rachunków bankowych oraz wynagrodzeń za pracę.

Zobacz również: Świadczenie integracyjne

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Wniosek do komornika o ograniczenie egzekucji z konta bankowego

W związku z tym, jeśli środki takie są blokowane, powinna Pani złożyć do komornika wniosek o ograniczenie zajęcia rachunku bankowego o kwoty wynikające ze świadczeń społecznych i uchylenie zajęcia, posiłkując się wyciągami za ostatnie miesiące. Jeśli komornik Pani odmówi lub nie udzieli odpowiedzi, ma Pani prawo złożyć skargę na jego czynności, celem wydania przez sąd stosownych zarządzeń, które nakażą mu określone działanie, czyli ograniczenia w zajęciu tych środków. Wtedy kwoty świadczeń nie będą przekazywane i nie będą wliczane do kwoty wolnej od zajęcia. Proszę jednak o dobre sformułowanie skargi i prawidłowe jej uprawdopodobnienie, czyli przede wszystkim wskazanie dowodów, o których wyżej wspomniałem.

Przeczytaj również: Czy MOPS może wystąpić o alimenty dla rodzica

Przykłady

Agnieszka samotnie wychowuje trójkę dzieci i jej głównym źródłem dochodu jest świadczenie 500+ oraz zasiłek rodzinny. Gdy komornik wszczął przeciwko niej egzekucję, obawiała się, że te pieniądze również zostaną zajęte. Na szczęście świadczenia wychowawcze i rodzinne są objęte ochroną i nie mogą zostać zabrane przez komornika.

 

Tomasz, który stracił pracę, otrzymuje świadczenia z pomocy społecznej na pokrycie podstawowych wydatków. Po otrzymaniu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, sprawdził, czy te środki są zagrożone zajęciem. Okazało się, że świadczenia z pomocy społecznej, takie jak zasiłek celowy czy okresowy, są wyłączone spod egzekucji.

 

Beata, po poważnym wypadku, zaczęła otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne jako opiekunka niepełnosprawnej matki. Gdy jej konto bankowe zostało częściowo zablokowane, złożyła wniosek do komornika o uchylenie zajęcia w zakresie świadczeń objętych ochroną. Komornik, po przedstawieniu wyciągów, potwierdził, że świadczenie pielęgnacyjne nie podlega egzekucji i odblokował środki.

Podsumowanie

Nie wszystkie środki wpływające na konto dłużnika mogą zostać zajęte przez komornika. Świadczenia takie jak 500+, zasiłek rodzinny, świadczenie pielęgnacyjne czy pomoc społeczna są objęte ochroną prawną i nie podlegają egzekucji. Warto jednak pamiętać, że banki mogą automatycznie blokować środki na rachunku, nie rozpoznając ich źródła. Dlatego w przypadku nieprawidłowego zajęcia należy niezwłocznie złożyć wniosek do komornika o uchylenie zajęcia, przedstawiając dowody potwierdzające pochodzenie środków. Świadomość swoich praw pozwala skutecznie chronić najważniejsze świadczenia przeznaczone na utrzymanie rodziny.

Oferta porad prawnych

Jeśli masz wątpliwości, czy Twoje świadczenia podlegają egzekucji, albo potrzebujesz pomocy w sporządzeniu wniosku do komornika, skorzystaj z naszej porady prawnej online. Szybko i wygodnie wyjaśnimy Twoją sytuację, pomożemy przygotować odpowiednie pisma i wskażemy, jakie kroki podjąć, by skutecznie bronić swoich praw. Nasze porady są dostępne bez wychodzenia z domu, zawsze wtedy, gdy ich potrzebujesz.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.


Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

rozwodowy.pl

prawo-cywilne.info

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawo-karne.info

prawozus.pl

praworolne.info