Postępowanie spadkowe zainicjowane przez wierzyciela spadkobiercy

Udział w spadku a egzekucja wobec spadkobiercy

Zgodnie z treścią art. 779 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.): „Do egzekucji ze spadku konieczny jest – aż do działu spadku – tytuł egzekucyjny przeciwko wszystkim spadkobiercom.

Przez egzekucję ze spadku rozumieć należy egzekucję z przedmiotów należących do spadku. Egzekucja z całego spadku lub udziału w spadku jako całości jest niemożliwa (por. J. Gwiazdomorski, Prawo spadkowe w zarysie, Warszawa 1968, s. 206; F. Zedler, Powództwo o zwolnienie, s. 90).

Mając powyższe na uwadze podnoszę, iż do momentu działu spadku, co do zasady, komornik nie może zając majątku spadkowego ani prowadzić z niego egzekucji. Komornik bowiem nie może prowadzić egzekucji z całego spadku – dłużnikiem jest bowiem tylko jeden spadkobierca, który posiada jedynie udział w spadku. Takie stanowisko jest w doktrynie jednoznaczne i bezspornie wskazuje, iż do momentu działu spadku nie można prowadzić egzekucji z ułamkowych części przedmiotów wchodzących w skład spadku. Komornik może jednak na podstawie art. 912 K.p.c. zająć wszystko to, co dłużnikowi z działu zostanie przyznane.

Interes prawny wierzyciela do stwierdzenia nabycia spadku, gdy spadkobiercą jest dłużnik

Odpowiadając na dalsze pytanie, wskazuję, iż wierzyciel jak najbardziej może zainicjować postępowanie spadkowe po zmarłej, albowiem wynika to z treści art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego (K.c.): „Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia”. Jak wynika z ugruntowanej opinii doktryny i orzecznictwa – Interes prawny do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku mają także wierzyciele spadkobiercy.

Podmioty te mogą bowiem w wyniku stwierdzenia nabycia spadku znaleźć się w korzystniejszej dla siebie sytuacji prawnej, gdyż będą mogły skierować egzekucję także do aktywów należących do spadku lub – przykładowo – do całego przedmiotu, który kiedyś był współwłasnością spadkodawcy i spadkobiercy, a w całości przeszedł na spadkobiercę (por. A. Napiórkowski, Postępowanie, s. 738; A. Szpunar, Zmiana postanowienia, s. 38; Księżak, Prawo spadkowe, 2017, Nb 500 oraz B. Kordasiewicz, w: System PrPryw, t. 10, 2015, s. 570, Nb 14).

Jednocześnie wskazuję, iż wierzyciel, wykazując swój interes prawny, może nawet zwrócić się do USC o wydanie skróconego odpisu aktu zgonu spadkodawcy.

Możliwości wierzyciela w zakresie poszukiwania i pozyskiwania majątku dłużnika

Podsumowując: ustawodawca wyposażył wierzycieli w dość duży wachlarz możliwości w zakresie poszukiwania i pozyskiwania majątku dłużnika. Odsuwanie w czasie nabycia spadku może być wykorzystane przez wierzyciela, albowiem sam on może taki wniosek złożyć. Oprócz tego, postępowanie egzekucyjne może obejmować także masę spadkową, a więc udział w nieruchomości, jak i udział dłużnika – postępowanie egzekucyjne może więc być jak najbardziej prowadzone z masy spadkowej.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.