Odpowiedzialność za zagraniczne długi

Uznanie zagranicznych długów w Polsce

Owszem, wierzyciel z Kanady będzie mógł dochodzić od Pani roszczeń nawet w Polsce, pod warunkiem, że uzyska Pani adres w Polsce i uda mu się uzyskać tytuł egzekucyjny w Polsce na podstawie posiadanego wyroku/tytułu egzekucyjnego z Kanady.

Zgodnie z prawem polskim skuteczność na obszarze Polski nie nadających się do wykonania w drodze egzekucji orzeczeń sądów zagranicznych w sprawach cywilnych, które należą w Polsce do drogi sądowej, zależy od uznania ich przez sąd polski. 

Najpierw sąd musi uznać wyrok – np. nakaz zapłaty z Kanady. Sąd, który orzeka o uznaniu wyroku sądu zagranicznego, nie bada natomiast merytorycznej zasadności tego orzeczenia. Dopiero potem można go egzekwować na terenie Polski.

Tytułami egzekucyjnymi mogą być orzeczenia sądów zagranicznych wydane w sprawach cywilnych (tj. także handlowych i rodzinnych). Do tej kategorii orzeczeń należą zasadniczo te, które zasądzają świadczenia nadające się do przymusowego wykonania.

Wykonalność zagranicznych orzeczeń dotyczących długów

Po zmianach dokonanych w art. 1150 przez ustawę z 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 189) stwierdzenie wykonalności zagranicznych orzeczeń stało się instytucją symetryczną do uznawania orzeczeń. Różnica sprowadza się do tego, że stwierdzeniu wykonalności podlegają orzeczenia zagraniczne nadające się do wykonania w drodze egzekucji (por. uwagę 9 do art. 1145). Warunki (przesłanki) wykonalności zaś są identyczne z warunkami uznania skuteczności orzeczenia zagranicznego; dodatkowo orzeczenie, w stosunku do którego ma być stwierdzona wykonalność przez sąd polski, ma podlegać wykonaniu w państwie, z którego pochodzi (tzn. w państwie, w którym zostało wydane – Kanadzie). Ten warunek jest w pełni zrozumiały. Nie jest bowiem możliwe, by orzeczenie sądu wywierało w obcym państwie dalej idące skutki niż we własnym.

Wykonanie zagranicznego orzeczenia ma z reguły większe znaczenie od uznania go. Wykonanie bowiem wymaga dodatkowo działań organów egzekucyjnych państwa stwierdzającego wykonalność. Po to, aby orzeczenie zagraniczne wywołało skutki, niezbędne jest kilka kolejnych etapów postępowania, oprócz samego postępowania o stwierdzenie wykonalności (które stanowi odpowiednik uznania), konieczne jest nadanie zagranicznemu orzeczeniu klauzuli wykonalności (w ten sposób zagraniczny tytuł egzekucyjny staje się w Polsce tytułem wykonawczym), wreszcie następuje wszczęcie egzekucji i jej przeprowadzenie. Należy pamiętać, że uzależnienie dopuszczenia do wykonania obcego orzeczenia od jego uprzedniej kontroli łączy się niewątpliwie również z użyczeniem przez państwo środków przymusu do wykonania tego orzeczenia. Ponadto, stosownie do okoliczności, w grę mogą wchodzić ewentualnie postępowania związane z wytoczeniem powództw przeciwegzekucyjnych (na podstawie art. 840 i nast.).

Do stwierdzenia wykonalności zagranicznego orzeczenia wyłącznie właściwy jest sąd okręgowy określony według reguł wskazanych w art. 1151 § 1. Tego rodzaju uregulowanie właściwości, spowodowane stopniem skomplikowania problemów związanych z tym postępowaniem, wyodrębnia tę kategorię spraw z postępowania w sprawie nadania klauzuli wykonalności polskim tytułom egzekucyjnym.

Uprawomocnienie się postanowienia o wykonalności stanowi podstawę do nadania orzeczeniu zagranicznemu klauzuli wykonalności. Będą tu miały odpowiednio zastosowanie art. 776 i nast. W art. 1151 § 3 użyto zwrotu „sąd okręgowy nada orzeczeniu … klauzulę wykonalności”.

Odpowiedzialność za długi z zagranicy

W postępowaniu o stwierdzenie wykonalności zagranicznego wyroku i o nadanie mu klauzuli wykonalności szczególnie istotna jest kwestia granic obrony dłużnika, tj. zarzutów, które może on w tym postępowaniu zgłaszać. Kodeks nie reguluje tej kwestii. Bezsporne jest, że zarzuty te mogą polegać na kwestionowaniu warunków wykonalności zagranicznego orzeczenia w Polsce, a zatem bądź wykazywaniu, że nie należy ono do kategorii orzeczeń, które mogą być wykonalne, bądź, że brak jest przesłanek pozytywnych wykonalności lub że istnieją przesłanki negatywne. Zasada, że w toku postępowania o stwierdzenie wykonalności orzeczenie zagraniczne nie podlega merytorycznej kontroli dotyczącej zasadności roszczenia, nie pozwala na dopuszczenie zarzutów co do merytorycznej treści orzeczenia.

Dopiero po uzyskaniu ww – uznania i klauzuli, wierzyciel z Kanady może skierować sprawę do komornika w Polsce w celu egzekucji z rachunku bankowego, ruchomości, nieruchomości.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.