Czy nadwyżka pozostała po spłacie wierzycieli przypada dłużnikowi?
• Data: 2023-05-05 Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
W wyniku licytacji komorniczej sprzedana została moja nieruchomość. Według planu podziału zostali spłaceni wszyscy wierzyciele, którzy dołączyli się do egzekucji z nieruchomości i pozostała znaczna część pieniędzy jako nadwyżka. Na planie podziału zostało wyraźnie napisane, że „różnica w kwocie XXX zł to kwota należna dłużnikowi po uprawomocnieniu się planu podziału”. Jednak komornik twierdzi, że pozostała kwota zostanie w depozycie sądowym i inni wierzyciele, którzy nie dołączyli się do egzekucji z nieruchomości, teraz dołączyli się do egzekucji i to pomiędzy nich zostanie rozdzielona pozostała kwota z planu podziału z depozytu. Czy rzeczywiście tak to wygląda, mimo takiego zapisu na planie podziału?
Plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości
W planie podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości wymienia się jako sumę ulegającą podziałowi (art. 1024 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania cywilnego; dalej „K.p.c.”) cenę nabycia nieruchomości oraz odsetki od tej ceny za okres od uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności do sporządzenia planu podziału. Stosownie do treści art. 1023 – komornik jako organ egzekucyjny sporządza plan podziału pomiędzy wierzycieli sumy uzyskanej z egzekucji, który zatwierdza sąd. Pozostała kwota podlega wypłacie na rzecz dłużnika. Dłużnik jest uczestnikiem postępowania. Wypłata należnych uczestnikom podziału sum następuje na podstawie prawomocnego planu podziału, który podlega wykonaniu z urzędu (art. 1027, 1028).
Obowiązek bezzwłocznego przekazania wierzycielowi wyegzekwowanych należności
Zgodnie z art. 22 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji – komornik ma obowiązek w terminie 4 dni przekazać uprawnionemu wyegzekwowane należności, a jeżeli dopuści do opóźnienia, jest obowiązany zapłacić uprawnionemu odsetki od kwot otrzymanych i nierozliczonych w terminie. Chyba że już dokonano zajęcia tej kwoty – przed upływem terminu do jej wypłaty.
Przepis art. 902 K.p.c., dotyczący egzekucji z innych wierzytelności niż wierzytelności z wynagrodzenia za pracę i wierzytelności z rachunków bankowych, stanowi, że do skutków zajęcia stosuje się odpowiednio art. 885, 887 i 888, a do skutków niezastosowania się do wezwań komornika oraz do obowiązków wynikających z zajęcia – art. 886.
Z powołanego przepisu wynika zatem, że w przypadku zajęcia innej wierzytelności niż wierzytelność z wynagrodzenia za pracę i wierzytelność z rachunku bankowego odpowiednie zastosowanie ma również przepis art. 887 § 1 K.p.c. On zaś stanowi, że z mocy samego zajęcia wierzyciel może wykonywać wszelkie prawa i roszczenia dłużnika.
Prawa wierzyciela zajętej wierzytelności doznają natomiast ograniczeń wynikających z przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. W szczególności wierzycielowi nie wolno dłużnikowi odbierać żadnego świadczenia ani rozporządzać zajętą wierzytelnością i ustanowionym dla niej zabezpieczeniem (art. 896 § 1 K.p.c.).
Wypłata nadwyżki dłużnikowi
W przypadku, w którym świadczenie wynikające z zajętej wierzytelności złożone zostało przed zajęciem do depozytu sądowego, wierzyciel zajętej wierzytelności jest legitymowany do wystąpienia do sądu z wnioskiem o wydanie depozytu, tyle że sąd rozpoznający wniosek nie może nakazać wydania depozytu (świadczenia) do rąk tego wierzyciela, lecz wyłącznie do rąk komornika, który dokonał zajęcia wierzytelności w interesie wierzyciela egzekwującego.
Co do zasady komornik powinien Panu wypłacić nadwyżkę, jednak ta nadwyżka także może być przedmiotem egzekucji.
Przykłady
Po sprzedaży mieszkania w egzekucji komorniczej, Anna otrzymała informację, że po spłacie wszystkich wierzycieli została jeszcze znaczna kwota nadwyżki. Plan podziału wyraźnie wskazywał, że to jej pieniądze. Mimo to, zanim środki trafiły na jej konto, inny wierzyciel złożył wniosek o zajęcie nadwyżki i komornik wstrzymał wypłatę, kierując sprawę do sądu.
Tomaszowi komornik sprzedał działkę, a po spłacie kredytu hipotecznego i innych długów, została mu nadwyżka w wysokości 40 tysięcy złotych. W ciągu kilku dni otrzymał przelew, ponieważ żaden z innych wierzycieli nie zgłosił się po te środki, a komornik nie miał podstaw do dalszego blokowania wypłaty.
Maria była przekonana, że nadwyżka po licytacji jej domu trafi do niej, bo plan podziału tak wskazywał. Niestety, zanim komornik zdążył wypłacić jej pieniądze, inny wierzyciel z egzekucji z jej wynagrodzenia zajął te środki. W efekcie nadwyżka nie trafiła do Marii, tylko została przekazana w ramach dalszej egzekucji.
Podsumowanie
Co do zasady nadwyżka po spłacie wierzycieli z egzekucji nieruchomości powinna zostać wypłacona dłużnikowi, zgodnie z prawomocnym planem podziału. Jednak zanim środki trafią do jego rąk, mogą zostać zajęte przez innych wierzycieli, którzy prowadzą przeciwko niemu egzekucję. W praktyce oznacza to, że choć plan podziału przewiduje wypłatę na rzecz dłużnika, komornik może wstrzymać przekazanie pieniędzy, jeżeli doszło do zajęcia nadwyżki w ramach innego postępowania egzekucyjnego.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz wątpliwości dotyczące egzekucji komorniczej, planu podziału czy wypłaty nadwyżki, skorzystaj z naszej pomocy prawnej online. Szybko i rzeczowo odpowiemy na Twoje pytania, przeanalizujemy dokumenty i wskażemy możliwe rozwiązania w Twojej sprawie. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową i wygodną pomoc bez wychodzenia z domu.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
3. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji - Dz.U. 1997 nr 133 poz. 882
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
prawnicy z dużym doświadczeniem.
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Zastaw skarbowy na samochodzie, ile czasu masz na spłatę długu?
» Egzekucja starych mandatów za brak biletu, jak się bronić i odzyskać pieniądze?
» Naliczona opłata za brak licznika, co zrobić, gdy spółdzielnia żąda pieniędzy?
» Jak odzyskać zaliczkę od kancelarii prawnej?
» Czy komornik w Polsce może zająć auto zarejestrowane za granicą?
