Urząd skarbowy zajął samochód za długi poprzedniego właściciela, co zrobić?

Egzekucja administracyjna – urząd skarbowy informuje o zajęciu pojazdu

Zgodnie z art. 37c ust. 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (zwanej dalej: „u.p.e.a.”) – rozporządzenie rzeczą lub prawem majątkowym po ich zajęciu nie ma wpływu na dalszą egzekucję z tej rzeczy lub prawa majątkowego.

Nabywca rzeczy lub prawa majątkowego może uczestniczyć w egzekucji z tej rzeczy lub prawa majątkowego na prawach zobowiązanego. Czynności egzekucyjne podjęte w ramach tej egzekucji są skuteczne wobec zobowiązanego i nabywcy rzeczy lub prawa majątkowego.

Nabywca uczestnikiem w egzekucji – uprawnienie do wnoszenia skargi na czynności egzekucyjne

Należy jednak zauważyć, że skoro nabywca rzeczy lub prawa majątkowego może uczestniczyć w egzekucji z tej rzeczy lub prawa majątkowego na prawach zobowiązanego, to jest on uprawniony jedynie do wnoszenia skargi na czynności egzekucyjne. Nie jest on natomiast uprawniony do wniesienia zarzutu w sprawie egzekucji administracyjnej, ponieważ wykracza to poza udział w czynności egzekucyjnej.

Wniosek nowego właściciela o wyłączenie auta spod egzekucji administracyjnej

Niemniej jednak zgodnie z art. 38 u.p.e.a.:

„§ 1. Kto, nie będąc zobowiązanym, rości sobie prawa do rzeczy lub prawa majątkowego, z którego prowadzi się egzekucję administracyjną, może wystąpić do organu egzekucyjnego – w terminie czternastu dni od dnia uzyskania wiadomości o czynności egzekucyjnej skierowanej do tej rzeczy lub tego prawa – z żądaniem ich wyłączenia spod egzekucji, przedstawiając lub powołując dowody na poparcie swego żądania.

§ 1a. Do żądania wyłączenia spod egzekucji rzeczy lub prawa majątkowego, złożonego po upływie terminu, o którym mowa w § 1, przepisu art. 17 § 1c nie stosuje się.

§ 2. Organ egzekucyjny rozpozna żądanie i wyda postanowienie w sprawie wyłączenia w terminie czternastu dni od dnia złożenia żądania. Termin ten może być przedłużony o dalsze czternaście dni, gdy zbadanie dowodów w tym terminie nie było możliwe.

§ 3. Do czasu wydania postanowienia w sprawie wyłączenia organ egzekucyjny zaniecha dalszych czynności egzekucyjnych w stosunku do rzeczy lub prawa majątkowego, których wyłączenia żądano; jednakże dokonane czynności egzekucyjne pozostają w mocy.”

Przepis ten nie służy ochronie zobowiązanego, lecz osób trzecich, które roszczą sobie prawo do rzeczy lub prawa majątkowego, z którego prowadzona jest egzekucja administracyjna. Osobą trzecią jest każda osoba nieujęta w tytule egzekucyjnym jako zobowiązany. Może Pan więc podjąć próbę wniesienia o wyłączenie auta z egzekucji w wyżej wymienionym trybie.

Pozew do sądu o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji administracyjnej

Nadto, zgodnie z art. 842 Kodeksu postępowania cywilnego:

„§ 1. Dopuszczalne jest również powództwo o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji administracyjnej. Do pozwu należy dołączyć postanowienie administracyjnego organu egzekucyjnego odmawiające żądaniu wyłączenia przedmiotu spod egzekucji. Niezależnie od wyniku sprawy sąd nałoży koszty procesu na osobę trzecią, powołującą w powództwie o zwolnienie przedmiotu od egzekucji administracyjnej nowe dowody istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, których nie przedstawiła w postępowaniu administracyjnym, mimo że mogła je powołać w tym postępowaniu.

§ 2. Powództwo można wnieść w ciągu dni czternastu od doręczenia postanowienia administracyjnego organu egzekucyjnego, a jeżeli zainteresowany wniósł zażalenie na to postanowienie – w ciągu dni czternastu od doręczenia postanowienia wydanego na skutek zażalenia.”

Przepis ten uzupełnia regulację zawartą w przepisach ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (art. 38-44 u.p.e.a.). Powództwo o wyłączenie zajętego przedmiotu spod egzekucji administracyjnej może zostać wytoczone po zakończeniu postępowania administracyjnego, w którym administracyjny organ egzekucyjny rozstrzyga o żądaniu wyłączenia spod egzekucji zajętej rzeczy lub prawa majątkowego (wierzytelności). Legitymację czynną ma każda osoba, która rości sobie prawa do zajętej rzeczy lub prawa majątkowego, nie będąc równocześnie zobowiązaną z administracyjnego tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę egzekucji administracyjnej. Termin do wniesienia powództwa jest terminem prawa materialnego o charakterze prekluzyjnym i nie podlega przywróceniu.

Odstąpieniu od umowy kupna-sprzedaży samochodu z powodu wady prawnej (zajęcie)

Nadto, w mojej ocenie, istnieją również następujące, choć zapewne niezbyt Pana satysfakcjonujące, wyjścia (gdyby organ nie podzielił Pana wniosku o wyłączenie spod egzekucji, powołując się na art. 37c ust. 1 u.p.e.a):

1. Jeśli zakup nastąpił bez wiedzy o obciążeniu samochodu, a sprzedający zapewniał, że samochód jest nieobciążony i niezajęty, możliwe jest uchylenie się od umowy jako zawartej pod wpływem błędu i domaganie się od sprzedającego zwrotu ceny i odszkodowania (np. kosztów ubezpieczenia i przerejestrowania). Jeśli takie zapewnienie było, mamy do czynienia z wadą prawną, gdzie art. 556 z indeksem 3 Kodeksu cywilnego wskazuje: „Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej albo jeżeli jest obciążona prawem osoby trzeciej, a także jeżeli ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu; w razie sprzedaży prawa sprzedawca jest odpowiedzialny także za istnienie prawa (wada prawna)”. Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat od dnia wydania rzeczy kupującemu. Jeżeli kupującym jest konsument, a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu. Upływ terminu do stwierdzenia wady nie wyłącza wykonania uprawnień z tytułu rękojmi, jeżeli sprzedawca wadę podstępnie zataił.

Oczywiście, jeśli mimo złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy z uwagi na wadę prawną i wezwania do zwrotu kwoty za auto ze wskazaniem terminu, w którym równocześnie Pan zda auto, sprzedający nie zastosuje się, pozostaje wówczas wyłącznie droga sądowa. Dlatego potwierdzenie nadania i odbioru pisma z odstąpieniem i wezwaniem do zwrotu kwoty należy zachować w celach dołączenia do ewentualnego pozwu.

2. Jeśli istnieją dowody na to, że działanie sprzedającego miało na celu uniknięcie spłaty pożyczki i uzyskanie ceny pojazdu przez wprowadzenie w błąd kupującego, możliwe jest też ściganie takiego czynu jako zabronionego przez prokuraturę, jako że może stanowić przestępstwo polegające na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Nie ukrywam jednak, że Pana sytuacja jest trudna. Wszystko zależy od tego, czy auto już było przedmiotem postępowania egzekucyjnego w dacie sprzedaży go Panu, a wiele na to wskazuje.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼