Spadek z dobrodziejstwem inwentarza, jak bezpiecznie postępować w sytuacji niepewności co do długów zmarłego?

Weryfikacja autentyczności otrzymanego pisma

Uprzejmie wskazuję, że podstawą prawną do udzielenia odpowiedzi na zapytanie jest:

1) ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r., poz. 1610);

2) ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r., poz. 1550).

Jeżeli chodzi o kwestię weryfikacji autentyczności pisma, to należy sprawdzić, czy osoba podpisująca to pismo faktycznie wykonuje zawód zaufania publicznego. W przypadku gdy pismo podpisał adwokat, weryfikujemy, czy posiada on uprawnienia adwokackie na stronie internetowej: https://rejestradwokatow.pl/adwokat. Natomiast w przypadku gdy pismo podpisał radca prawny, należy go zweryfikować na stronie: https://rejestrradcow.pl/Home/Index.

W przypadku potwierdzenia, że dana osoba wykonuje zawód zaufania publicznego, a adres kancelarii zgadza się z adresem z rejestru, można mieć pewność, że pismo jest autentyczne, tj. dotyczy faktycznego zobowiązania. Kolejne kroki, które powinien Pan podjąć, to:

1) zwrócenie się do komornika, który sporządza spis inwentarza o wskazanie, czy znany mu jest ten dług,

2) skierowanie pisma do banku za pośrednictwem pełnomocnika z wnioskiem o przedłożenie dokumentów potwierdzających zadłużenie takich jak: umowa podpisana przez brata, informacje o dokonywanych przez brata wpłatach, informacje o wysokości zadłużenia, informacje, czy kredyt był ubezpieczony, a także – w przypadku odpowiedzi twierdzącej – wskazanie ubezpieczyciela oraz numeru polisy.

Odpowiedzialność za długi spadkodawcy

Warto również od razu wskazać, że jest Pan jednym z kilku spadkobierców oraz że przyjął Pan spadek z dobrodziejstwem inwentarza, jednocześnie wskazując komornika, który taki spis inwentarza sporządza. Jednocześnie w treści pisma może Pan powołać się na poniższe regulacje.

Zgodnie z art. 1015 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r., poz. 2809) „oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania”. W przypadku gdy spadkodawca zmarł przed 18 października 2015 r., to brak złożenia oświadczenia w wyżej wskazanym terminie powodował tzw. proste przyjęcie spadku (to jest również z długami). Aktualnie brak złożenia oświadczenia w tym terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Co oznacza, że odpowiedzialność osoby, która nie złożyła oświadczenia, ograniczona jest tylko i wyłącznie do wartości czynnej spadku, tj. takiej kwoty, która będzie stanowiła przysporzenie spadkowe (coś na plus, a nie na minus).

Termin ten jest terminem zawitym prawa materialnego, co oznacza, że co do zasady nie podlega on przywróceniu. Z wydanego przez sąd spadku postanowienia jednoznacznie wynika, że Pana odpowiedzialność jest ograniczona. Skoro komornik sporządza spis inwentarza, to wierzyciel swoje roszczenie w pierwszej kolejności powinien skierować do komornika.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.