Kto jest zobowiązany do płacenia alimentów za szwagra?

Autor: Janusz Polanowski

Szwagier, brat mojej żony, uchyla się od obowiązku alimentacyjnego. Moja żona obecnie nie pracuje, nie mamy rozdzielności majątkowej. Czy istnieje ryzyko wszczęcia egzekucji alimentów na rzecz jego dziecka z mojego wynagrodzenia?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Kto jest zobowiązany do płacenia alimentów za szwagra?

Czy dług alimentacyjny szwagra może przejść na siostrę i jej męża?

Gdyby jakiś komornik próbował wszczynać egzekucję alimentów, które ma obowiązek płacić inny mężczyzna (nie tylko Pański szwagier) na rzecz swych dzieci, to – np. w przypadku zajęcia wynagrodzenia lub zajęcia rachunku bankowego – należałoby możliwie szybko powiadomić organa ścigania (zwłaszcza prokuraturę), złożyć skargę na komornika do prezesa właściwego (ze względu na siedzibę kancelarii komorniczej) sądu rejonowego oraz domagać się dyscyplinarnego ukarania komornika. Z uwagi na nastawienie aktualnego kierownictwa Ministerstwa Sprawiedliwości ważne (zwłaszcza dla skuteczności postępowania dyscyplinarnego) mogłoby być skierowanie wniosku o ukaranie dyscyplinarne komornika nie tylko do komorniczego samorządu zawodowego, ale także do Ministra Sprawiedliwości). Zwracam na to uwagę zwłaszcza dlatego, że zdarzają się pomyłki, a niekiedy niedbałość lub nadmierna (wprost bezczelna) śmiałość w egzekwowaniu świadczeń – niekiedy może chodzić faktycznie o przestępstwo kradzieży lub o inne przestępstwo (np. przekroczenia uprawnień) „pod płaszczykiem” egzekucji komorniczej.

Nie płaci się alimentów za szwagrów – zwłaszcza na rzecz dzieci szwagrów. Proszę zwrócić uwagę na przepisy o obowiązku alimentacyjnym – od art. 128 do art. 1441 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.). Część z nich (zwłaszcza art. 129 K.r.o. oraz art. 132 K.r.o.) akcentuje bliskość relacji rodzinnych (zwłaszcza pokrewieństwa) w ustalaniu kolejności obowiązku alimentacyjnego. Dlatego obowiązek alimentacyjny dziadków wobec wnucząt ma charakter subsydiarny i drugoplanowy wobec obowiązku alimentacyjnego, jaki wobec tych samych dzieci mają ich rodzice. Co więcej, jedynie niekiedy (zwłaszcza w przypadku silnej, pozytywnej więzi emocjonalnej) dopuszczalne jest dochodzenie alimentów „na dziecko” od jego ojczyma (albo macochy) – art. 144 K.r.o. Nie ma obowiązku alimentacyjnego (przynajmniej łatwego do dochodzenia) wobec własnych siostrzeńców lub bratanków. Także w takich sytuacjach chodzi o szczególne znaczenie obowiązku troszczenia się o własne dzieci – a nie o cudze (również w przypadku dzieci własnego rodzeństwa). Kimże jest szwagier i jego dzieci w porównaniu z własnymi dziećmi? Podałem przykłady, by Panu ukazać małe zagrożenie sytuacją przez Pana wskazaną (chyba wyobrażoną). Pora przejść do ewentualnych problemów.

Najprawdopodobniej chodzi o problemy z alimentacją na rzecz dziecka Pańskiego szwagra. Obowiązek alimentacyjny może dotyczyć również kogoś innego (od art. 128 do art. 1441 K.r.o.) – tego nie wiem. Gdyby chodziło o obowiązek alimentacyjny wobec rodzica (rodziców) lub rodzeństwa, to taki obowiązek mógłby – ze względy na pokrewieństwo – obejmować (także) Pańską żonę.

Zobacz też: Długi alimentacyjne brata

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Dziedziczenie długu alimentacyjnego po bracie

Pańska żona może zostać spadkobierczynią swego brata (zwłaszcza na podstawie testamentu), ale może stać się nią (także) w ramach dziedziczenia ustawowego. Jeżeli Pański szwagier pozostawi po sobie zstępnych (dzieci, wnuki…), to właśnie oni będą należeć do grona jego spadkobierców ustawowych – art. 931 i następne Kodeksu cywilnego (K.c.) – być może wraz z wdową po nim (art. 931 K.c.). Dziedziczenie ustawowe innych krewnych wchodzi w grę, jeżeli nie ma zstępnych. Gdyby spadek (art. 922 K.c.) był zadłużony, to Pańska żona powinna jako spadkobierczyni (czy to ustawowa, czy to testamentowa) złożyć terminowo stosowne oświadczenie co do spadku (art. 1012 i następne K.c.), np. spadek odrzucić; takie oświadczenie ma duże znaczenie w zakresie odpowiedzialności za długi spadkowe. To są, co oczywiste, teoretyczne dywagacje, ponieważ również Pan może zostać spadkobiercą – a w przypadku dziedziczenia testamentowego dowolnej osoby (sporządzającej testament na Pańską rzecz), np. Pańskiego szwagra.

Przeczytaj też: Dieta dla kierowcy

Odpowiedzialność małżonków za zobowiązania

W zakresie odpowiedzialności małżonków za zobowiązania duże znaczenie ma treść artykułu 41 K.r.o.:

„§ 1. Jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka, wierzyciel może żądać zaspokojenia także z majątku wspólnego małżonków.

§ 2. Jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka albo zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności prawnej, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw, o których mowa w art. 33 pkt 9, a jeżeli wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa, także z przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa.

§ 3. Jeżeli wierzytelność powstała przed powstaniem wspólności lub dotyczy majątku osobistego jednego z małżonków, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw, o których mowa w art. 33 pkt 9.”

Proszę pamiętać o możliwości zawarcia intercyzy (art. 47 i następne K.r.o.), w której można by ustanowić rozdzielność majątkową małżeńską) oraz o możliwości żądania na drodze sądowej ustanowienia „przymusowego ustroju majątkowego” (art. 52-54 K.r.o.) sprowadzającego się do rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

Dla wszczęcia egzekucji komorniczej niezbędny jest tytuł egzekucyjny lub wykonawczy – art. 776 i następne Kodeksu postępowania cywilnego. Takiego nie ma.

Na wszelki wypadek proponuję nie przyjmować swego szwagra „na mieszkanie”, a jeżeli Państwo zamieszkujecie jedną nieruchomość (np. w jednym domu), to należy jednoznacznie wyznaczyć „strefy” poszczególnych osób, zwłaszcza dłużnika alimentacyjnego. Proponuję także unikać parkowania własnym samochodem na nieruchomości dłużnika (zdarzają się przypadki zajmowania cudzego mienia, w tym cudzych pojazdów).

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.


Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

rozwodowy.pl

prawo-cywilne.info

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawo-karne.info

prawozus.pl

praworolne.info

Szukamy prawnika »