• Data: 2025-03-17 Autor: Urszula Trojanowska-Woźniak
Jestem pracującą emerytką. Zarówno moja emerytura, jak i wynagrodzenie za pracę są wyższe niż minimalna krajowa. Mam pytania dotyczące ewentualnego zajęcia komorniczego z emerytury i z wynagrodzenia za pracę. Czy 25% procent możliwego potrącenia z emerytury dotyczy łącznie wszystkich wierzytelności (bankowych) ze zbiegu egzekucji? Jak wygląda zajęcie komornicze w przypadku dwóch źródeł dochodu, z których jedno to emerytura, a drugie wynagrodzenie za pracę? Czy będzie to 25% z emerytury i 50% z wynagrodzenia, czy po 50% z każdego źródła dochodu? Wierzycieli również może być kilku (zbieg egzekucji – wierzytelności bankowe i parabankowe).
Odpowiadając na Pani pytanie: nie ma w polskim prawie żadnych przepisów, które ograniczałyby możliwość prowadzenia egzekucji z określonej liczby źródeł dochodu. Oznacza to, że komornik ma prawo zająć jednocześnie świadczenie emerytalne rentę czy wynagrodzenie za pracę.
Zgodnie z art. 803 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.): Tytuł wykonawczy stanowi podstawę do prowadzenia egzekucji o całe objęte nim roszczenie i ze wszystkich części majątku dłużnika, chyba że z treści tytułu wynika co innego. Czyli komornik może prowadzić egzekucję ze wszystkich części majątku dłużnika. Należy jednak pamiętać o tym, że zasady dokonywania potrąceń ze świadczeń emerytalno-rentowych i wynagrodzenia o pracę są uregulowane w dwóch różnych ustawach i nie ma żadnej podstawy, aby te dochody sumować.
Granice, do jakich mogą być dokonywane potrącenia z emerytur i rent, wskazane zostały w art. 140 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998 roku (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.). Przepis ten mówi, że w przypadku egzekucji należności niealimentacyjnych komornik może zająć maksymalnie 25% świadczenia i jednocześnie musi pozostawić kwotę wolną od zajęcia zgodnie z art. 141 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy. W 2024 roku kwota ta wynosi 1327,14 zł brutto. Kwota ta jest corocznie aktualizowana wraz ze zmianami wysokości minimalnej emerytury. Od 1 marca 2025 nowa minimalna emerytura wyniesie 1933,23 zł brutto – to daje kwotę wolną od zajęcia komorniczego w wysokości 1449,92 zł.
Natomiast granicę dokonywania potrącenia z wynagrodzenia za pracę reguluje art. 87 § 4 ustawy – Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 roku (Dz. U. Nr 24, poz. 141 z późn. zm.), który mówi o tym, że maksymalne potrącenie na pokrycie należności innych niż alimentacyjne może wynieść 50% i jednocześnie w art. 871 K.p. wskazuje, że minimalne wynagrodzenie, przy egzekucji takich należności jest wolne od zajęcia. Od 1 stycznia br. kwota wolna od zajęcia komorniczego wynosi 3499,50 zł. Ta kwota odpowiada 75% minimalnego wynagrodzenia, które wynosi w tym roku 4666 zł brutto (w ubiegłym roku było to 4300 zł.
Jeżeli dłużnik otrzymuje świadczenia pieniężne z kilku źródeł, ale które podlegają przepisom jednej ustawy, wysokość zajęcia komornik będzie ustalał po zsumowaniu tych dochodów. Natomiast jeśli dłużnik otrzymuje świadczenia pieniężne, które regulują różne ustawy, to nie ma podstawy, aby te dochody sumować. I komornik będzie dochodził 25% ze świadczenia emerytalnego i 50% z wynagrodzenia o pracę.
Pani Maria – emerytka dorabiająca na pół etatu
Pani Maria otrzymuje emeryturę w wysokości 3000 zł brutto i dorabia na pół etatu, zarabiając 4000 zł brutto. Komornik prowadzi egzekucję z powodu zaległego kredytu. Z jej emerytury może zająć 25%, czyli 750 zł, ale pozostaje jej kwota wolna od zajęcia – 1449,92 zł. Natomiast z wynagrodzenia komornik może potrącić 50%, czyli 2000 zł, ale pod warunkiem, że zostawi kwotę wolną od zajęcia – 3499,50 zł. W efekcie z jej pensji komornik może pobrać tylko 500,50 zł.
Pan Jan – były przedsiębiorca z długami
Po zamknięciu firmy pan Jan zmuszony był przejść na emeryturę i podjąć pracę na umowę zlecenie. Otrzymuje 2500 zł brutto emerytury i 5000 zł brutto wynagrodzenia. Komornik egzekwuje długi wobec banku i firmy pożyczkowej. Z emerytury potrąci 625 zł (25%), a z pensji 50%, czyli 2500 zł, o ile zostanie zachowana kwota wolna od zajęcia (3499,50 zł). W sumie komornik pobiera 3125 zł miesięcznie.
Pani Zofia – emerytka z długami alimentacyjnymi
Pani Zofia ma 2800 zł emerytury i pracuje na pełen etat za 5000 zł brutto. Komornik egzekwuje zaległe alimenty. Ponieważ są to długi alimentacyjne, egzekucja jest surowsza – z emerytury komornik może potrącić aż 60%, czyli 1680 zł, a z pensji nawet 3/5, czyli 3000 zł. Pozostaje jej tylko 1120 zł z emerytury i 2000 zł z wynagrodzenia.
Egzekucja komornicza z emerytury i wynagrodzenia podlega odrębnym przepisom, co oznacza, że komornik może zająć 25% emerytury oraz 50% wynagrodzenia, nie sumując tych dochodów. Ważne jest jednak, aby pamiętać o kwotach wolnych od zajęcia, które zapewniają dłużnikowi minimalne środki do życia. Znajomość tych zasad pozwala lepiej zrozumieć swoje prawa i przygotować się na skutki egzekucji.
Potrzebujesz indywidualnej porady prawnej lub profesjonalnego pisma dotyczącego egzekucji komorniczej? Oferujemy szybkie i rzetelne wsparcie online, dostosowane do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
2. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
3. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika