Czy komornik w Polsce może zająć auto zarejestrowane za granicą?
• Data: 2025-03-29 Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Przedstawię trzy hipotetyczne sytuacje i proszę o odpowiedzi na pytania 1. Jeśli na aucie zarejestrowanym za granicą jest zastaw bankowy zagranicznego banku, czy komornik po namierzeniu samochodu w Polsce może również je zająć? 2. Jeśli auto jest zarejestrowane za granicą na dwie osoby (obie mieszkają i pracują za granicą), a jedna z nich jest dłużnikiem, czy po namierzeniu w Polsce takiego pojazdu komornik może je zająć? 3. Jeśli na aucie wprawdzie nie ma zastawu, ale zagraniczny bank w ramach gwarancji spłaty kredytu nakazał złożyć w depozycie „Duży Brief” (odpowiednik karty pojazdu) do momentu spłaty kredytu, czy komornik po namierzeniu pojazdy w Polsce może je zająć? Zwrócę uwagę, że bez tego dokumentu nie da się ani wymeldować auta, ani sprzedać, ani kupić.
Zajęcie w Polsce przez komornika auta zarejestrowanego za granicą
Wskazuję jak niżej w kolejności.
Ad. 1. Wskazać należy, że komornik nie działa samowolnie, ale stosuje się do wniosków wierzycieli. Jeśli jakikolwiek Pana wierzyciel zleci komornikowi w Polsce poszukiwanie Pańskiego majątku, wówczas komornik dokona jego ustalenia, by egzekwować wierzytelności. Sama okoliczność, że auto nie jest zarejestrowane w Polsce, nie jest jakąkolwiek przeszkodą do tego, by komornik w Polsce dokonał jego zajęcia. Najpierw jednak musiałby na wniosek wierzyciela dokonać poszukiwań Pana majątku i ustalić, że jest Pan właścicielem auta zarejestrowanego za granicą. Komornik ma co do zasady prawo, aby zająć każdą ruchomość, którą dysponuje dłużnik, zaś okoliczność, że jest ona przedmiotem zastawu na rzecz innego podmiotu, nie ma znaczenia dla prawa do zajęcia. To przepisy międzynarodowe rozstrzygną wówczas, który organ ma pierwszeństwo zaspokojenia, względnie w jakiej kolejności dojdzie do zaspokojenia wierzycieli, którzy nabędą prawa do auta dłużnika. Generalnie podkreślam jednak, że sam fakt zastawu na aucie nie stanowi przeszkody do tego, aby komornik zajął auto, ale oczywiście wówczas zastawnik, czyli bank, będzie miał w postępowaniu egzekucyjnym konkretne prawa przyznane na mocy przepisów dotyczących egzekucji z wątkiem zagranicznym.
Zajęcie przez komornika auta stanowiącego współwłasność
Ad. 2. Tak, zgodnie z regulacjami wskazanymi już w pierwszej odpowiedzi – komornik ma prawo zająć samochód zarejestrowany za granicą na dwie osoby, gdy tylko jedna z nich jest dłużnikiem. Wówczas jednak dokonuje egzekucji z ułamkowej części takiego auta. Wynika to z art. 846 ustawy Kodeks postępowania cywilnego: „§ 1. Egzekucja z ułamkowej części rzeczy ruchomej będącej wspólną własnością kilku osób odbywa się w sposób przewidziany dla egzekucji z ruchomości, z zastrzeżeniem, że sprzedaży podlega tylko udział dłużnika. § 2. Innym współwłaścicielom przysługuje łącznie prawo żądania, aby cała rzecz została sprzedana”.
Auto kupione na kredyt (w leasingu) a zajęcie komornicze
Ad. 3. Sytuacja dotyczy zapewne tzw. kredytu pod zastaw samochodu. W mojej ocenie do samego zajęcia nie ma tu przeszkód i będzie to sytuacja analogiczna jak w pierwszej odpowiedzi. Natomiast trzeba byłoby konkretnie ustalić, jak nazywa się ta czynność i na podstawie przepisów międzynarodowych rozstrzygnąć, czy zwalnia z zajęcia. Natomiast jeśli auto jest własnością dłużnika to może być zajęte.
Jeśli jednak to auto byłoby kupione na kredyt, wówczas komornik nie może skutecznie go zająć (tak samo gdy auto jest w leasingu). Takie auto nie jest bowiem własnością dłużnik, dopóki kredyt wzięty na auto nie zostanie spłacony (względnie dopóki nie zostanie wykupione z leasingu przez dłużnika – leasingobiorcę).
Natomiast wskazuję, że w Polsce Kodeks postępowania cywilnego stanowi, że egzekucja komornicza nie może ograniczyć możliwości pozyskania środków do życia. Ilekroć więc dane auto służy dłużnikowi do wykonywania pracy zarobkowej (np. dłużnik jest taksówkarzem, dostawcą pizzy na b2b z własnym autem, świadczy usługi przewozu itp.; ewentualnie nie ma innego pojazdu i środka transportu, komunikacji, aby dojeżdżać do pracy niż to auto), wówczas komornik nie może zająć takiego auta. Trzeba jednak okazać mu dokumenty wykazujące zajmowanie się ww. działalnością i wykorzystywanie do niej tego konkretnego pojazdu.
Przykłady
Zastaw bankowy za granicą
Pan Kowalski, mieszkający w Polsce, kupił kilka lat temu samochód w Niemczech, biorąc na ten cel kredyt w niemieckim banku. Auto jest zarejestrowane w Niemczech i obciążone zastawem bankowym na rzecz tego banku. Pan Kowalski popadł w Polsce w długi i wierzyciel wystąpił do komornika o egzekucję. Komornik, po ustaleniu, że Pan Kowalski jest właścicielem samochodu znajdującego się w Polsce, może zająć ten pojazd, mimo iż jest on zarejestrowany za granicą i obciążony zastawem. Fakt zastawu nie uniemożliwia zajęcia, jednak bank niemiecki, jako wierzyciel rzeczowy (zastawnik), będzie miał określone prawa w toku postępowania egzekucyjnego, wynikające z przepisów prawa międzynarodowego. Będzie mógł np. dochodzić zaspokojenia swojej wierzytelności z kwoty uzyskanej ze sprzedaży pojazdu w pierwszej kolejności.
Współwłasność i dług jednego ze współwłaścicieli
Pani Nowak i jej brat, mieszkający na stałe w Holandii, kupili wspólnie samochód, który jest zarejestrowany w Holandii na ich oboje. Pani Nowak, przebywając czasowo w Polsce, spowodowała szkodę, za którą została obciążona finansowo. Wierzyciel skierował sprawę do komornika w Polsce. Komornik ustalił, że Pani Nowak jest współwłaścicielką samochodu znajdującego się aktualnie w Polsce. W takiej sytuacji komornik może zająć udział Pani Nowak w tym pojeździe, czyli egzekucja będzie prowadzona z ułamkowej części samochodu. Pozostały współwłaściciel (brat Pani Nowak) ma prawo żądać sprzedaży całego pojazdu, aby uzyskać swoją część wartości.
Depozyt „Dużego Briefu” jako zabezpieczenie kredytu
Pan Wiśniewski kupił samochód w Austrii, finansując zakup kredytem w austriackim banku. W ramach zabezpieczenia spłaty kredytu, bank zażądał złożenia w depozycie „Dużego Briefu” (odpowiednika dowodu rejestracyjnego z pełnymi danymi pojazdu). Pan Wiśniewski, mieszkający w Polsce, ma problemy finansowe, co skutkuje postępowaniem egzekucyjnym prowadzonym przez polskiego komornika. Samochód znajduje się w Polsce. Fakt, że „Duży Brief” jest w depozycie banku, nie uniemożliwia komornikowi zajęcia pojazdu. Zajęcie jest możliwe, ponieważ Pan Wiśniewski jest właścicielem samochodu. Natomiast brak „Dużego Briefu” może utrudnić lub opóźnić ewentualną sprzedaż pojazdu w toku egzekucji, ponieważ bez tego dokumentu nie można dokonać przerejestrowania pojazdu. Bank austriacki, jako wierzyciel, będzie miał prawo dochodzenia swoich roszczeń w postępowaniu egzekucyjnym.
Podsumowanie
Rejestracja pojazdu za granicą nie chroni dłużnika przed egzekucją komorniczą w Polsce, jeśli pojazd znajduje się na terytorium kraju. Komornik może zająć taki pojazd, nawet jeśli jest on obciążony zastawem, stanowi współwłasność z osobą niebędącą dłużnikiem, czy też jego dokumenty znajdują się w depozycie banku. Okoliczności te mogą wpływać na przebieg i kolejność zaspokajania wierzycieli, ale nie stanowią przeszkody do samego zajęcia.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz porady prawnej dotyczącej egzekucji komorniczej z pojazdu zarejestrowanego za granicą? Oferujemy szybkie i profesjonalne konsultacje prawne online. Nasi doświadczeni prawnicy specjalizujący się w prawie egzekucyjnym odpowiedzą na Twoje pytania, przeanalizują Twoją sytuację i doradzą, jakie kroki podjąć. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc bez wychodzenia z domu. Zapewniamy poufność i indywidualne podejście do każdej sprawy.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
prawnicy z dużym doświadczeniem.
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Egzekucja długu po zmarłym ojcu, czy to zgodne z prawem?
» Zastaw skarbowy na samochodzie, ile czasu masz na spłatę długu?
» Egzekucja starych mandatów za brak biletu, jak się bronić i odzyskać pieniądze?
» Naliczona opłata za brak licznika, co zrobić, gdy spółdzielnia żąda pieniędzy?
» Jak odzyskać zaliczkę od kancelarii prawnej?
