Ściganie za alimenty a spłata zaległości na raty

Autor: Izabela Nowacka-Marzeion

Przez kilka lat nie płaciłem alimentów, dług jest bardzo duży, prowadzono przeciwko mnie postępowanie komornicze. Kiedy pracowałem, starałem się w miarę możliwości wpłacać komornikowi jakieś kwoty. Wreszcie udało mi się znaleźć stałą, dość dobrze płatną pracę za granicą. Od kilku miesięcy wpłacam co tydzień kwotę 100 euro na konto komornika. Niedawno na adres moich rodziców, gdzie nadal jestem zameldowany, przyszło zawiadomienie z prokuratury o zawieszeniu dochodzenia w sprawie uchylania się od obowiązku alimentacyjnego. W uzasadnieniu napisano: „w przedmiotowej sprawie wykonano szereg czynności procesowych i pozaprocesowych, w toku których zebrano wystarczający materiał dowodowy do objęcia aktem oskarżenia. Z uwagi na to, że aktualne miejsce pobytu ww. jest nieznane, wykonanie czynności procesowych z jego udziałem w chwili obecnej nie jest możliwe”. Faktem jest, że moi najbliżsi nie znają miejsca mojego pobytu. Nie jestem w stanie spłacić jednorazowo zadłużenia, jedynie w ratach. Co mam zrobić, żeby prokuratura przestała mnie ścigać? Policja dość często nachodzi moich rodziców. Jak wybrnąć z tej sytuacji?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Ściganie za alimenty a spłata zaległości na raty

Dług alimentacyjny

Zarzucono Panu przestępstwo niealimentacji i jest podstawa do skierowania sprawy do sądu.

Aby mieć pewność, że nie będzie Pan ścigany, najlepiej zgłosić się do prokuratury i złożyć zeznania.

Przestępstwo z art. 209 § 1 Kodeksu karnego (K.k.) jest zagrożone alternatywnie: karą grzywny, ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności.

Przestępstwo z art. 209 § 1 K.k. jest przestępstwem trwałym, gdyż polega ono na wywołaniu i utrzymywaniu określonego skutku przestępczego. Stan ten utrzymuje sprawca swoim zaniechaniem, choć usunąć go może przez wykonywanie ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Sąd Najwyższy stwierdził, że występek z art. 209 K.k. jest przestępstwem trwałym, którego istota polega na wytworzeniu zachowaniem się sprawcy określonego przez normę bezprawnego stanu i utrzymywanie takiego stanu przez dłuższy czas (postanowienie SN z 18 lipca 1996 r., I KZP 15/96, przegląd uchwał SN, WPP 1997, nr 1, s. 97-98). W polskiej doktrynie istoty przestępstwa trwałego upatruje się w wywołaniu bezprawnego stanu i utrzymywaniu go swoją wolą. Przerwanie sprowadzonego stanu ma zatem pozostawać w gestii sprawcy. Przestępstwo trwałe miałoby polegać na „rozciągłości czasowej pewnego stanu przestępczego wywołanego jednym aktem woli i postępowania sprawcy”.

Na czym polega przestępstwo niealimentacji?

Czynność sprawcza przestępstwa niealimentacji polega na uporczywym uchylaniu się od wykonania ciążącego na sprawcy z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby, przez co naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Podstawowym ustawowym źródłem istnienia obowiązku alimentacyjnego są przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W świetle jego norm obowiązki i uprawnienia alimentacyjne wynikać mogą ze stosunków pokrewieństwa (art. 129 K.r.o.).

Samo zachowanie zawierające się w pojęciu „uchylanie się” polega na niewypełnieniu ciążącego na sprawcy obowiązku, takiego jednak, który – jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy – jest w ogóle możliwy do wykonania (wyr. SN z 9.5.1995 r., III KRN 29/95, OSNKW 1995, Nr 9-10, poz. 64; wyr. SN z 4.9.2008 r., II KK 221/08, OSNwSK 2008, Nr 1, poz. 1755). Przestępstwa z art. 209 § 1 K.k. może zatem dopuścić się tylko ten, kto mógłby wykonać ciążący na nim obowiązek, ale nie czyni tego mimo realnych możliwości. Sprawca nie wypełnia zatem obowiązku, bo nie chce go wypełnić lub ten obowiązek lekceważy (post. SN z 17.4.1996 r., II KRN 204/96, Prok. i Pr. 1996, Nr 11, poz. 4). Uporczywość zachodzi więc w sytuacji powtarzającego się uchylania zabarwionego ujemnie z uwagi na złą wolę sprawcy, która wyraża się najczęściej w ignorowaniu w sposób tendencyjny obowiązku świadczenia opieki materialnej na rzecz uprawnionego. Uporczywość łączy w sobie dwa elementy (Z. S., Przestępstwo niealimentacji, s. 99 i n.; A. R., Przestępstwo uchylania się od obowiązku alimentacyjnego, s. 461; M. B., Przestępstwo uchylania się od obowiązku, s. 53). Pierwszy z nich charakteryzuje postępowanie sprawcy od strony subiektywnej (podmiotowej), a polega na szczególnym nastawieniu psychicznym, wyrażającym się we wskazanej wyżej nieustępliwości co do zmiany decyzji o niewykonywaniu ciążącego na sprawcy obowiązku (złej woli); drugi element natomiast ma charakter obiektywny i polega na trwaniu takiego stanu rzeczy przez pewien dłuższy czas, np. – jak to wskazał Sąd Najwyższy – na wstrzymywaniu się z zapłatą kolejnych rat alimentacyjnych co najmniej przez 3 miesiące (uchwała SN z 9.6.1976 r., VI KZP 13/75, OSNKW 1976, Nr 7, poz. 86; wyr. SN z 3.7.2007 r., III KK 144/07, L.) lub płaceniu ich nieregularnie albo w kwotach znacznie niższych od należnych. Natomiast na gruncie obecnego stanu prawnego Sąd Najwyższy przyjął, że okres niealimentacji obejmujący dwa miesiące nie spełnia ustawowego znamienia uporczywości z art. 209 § 1 K.k. (wyr. SN z 8.12.2008 r., V KK 277/08, OSNwSK 2008, Nr 1, poz. 2524).

Jeśli mimo posiadania skromnych środków płacił Pan alimenty, powinien je Pan wpłacać uprawnionej, a nie komornikowi, który część wpłaty zabiera na koszty – może Pan uniknąć odpowiedzialności za ww. przestępstwo. Jednak wymaga to złożenia zeznań, dowodów. I na koniec – rodzice powinni Pana wymeldować.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.


Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

rozwodowy.pl

prawo-cywilne.info

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawo-karne.info

prawozus.pl

praworolne.info

Szukamy prawnika »