Długi jednego ze spadkobierców - ochrona odziedziczonego wspólnie mieszkania

Autor: Marek Gola

Przed 4 miesiącami zmarł mój ojciec. Wraz z mamą był współwłaścicielem mieszkania w bloku, stanowiącego wyodrębnioną własność. Po tacie dziedziczą 3 osoby: mama, ja i mój brat. Jeszcze nie uregulowaliśmy oficjalnie spadku, gdyż wynikły pewne problemy. Otóż wyszło na jaw, że brat ma długi. Dwa lata temu, gdy jeszcze pracował (obecnie jest bezrobotny), zaciągnął 2 kredyty konsumenckie. Spłacał je częściowo kolejnymi kredytami i chwilówkami. Aktualnie, nie posiadając dochodów, ma do spłaty ok. 100 tys. zł, a z jedną z rat zalega prawie 3 miesiące. Brat zamieszkał z mamą i poszukuje pracy. Najpewniej wierzyciele uruchomią procedury windykacyjne, a następnie komornicze. Jakie w tej sytuacji działania podjąć, aby uwolnić mnie i mamę od konieczności spłacania długów brata? W jaki sposób zabezpieczyć mieszkanie przed zajęciem przez komornika? Jakie byłyby konsekwencje w przypadku przyjęcia przez brata jego części spadku, a jakie w przypadku zrzeczenia się spadku? Brat jest bezdzietnym kawalerem. Kiedy banki uruchamiają procedury egzekucyjne, tzn. ile rat musi być nieopłaconych, żeby bank przekazał zaległości do windykatora, a potem do komornika? Czy komornik może zająć przedmioty ruchome w mieszkaniu mamy na poczet zaległości wynikających z osobistych długów brata? Jeśli tak, jak temu zapobiec? Jak uniemożliwić bratu zaciąganie dalszych kredytów lub chwilówek?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Długi jednego ze spadkobierców - ochrona odziedziczonego wspólnie mieszkania

Odrzucenie spadku przez spadkobiercę, który ma długi

Podstawa prawna: przepisy Kodeksu cywilnego (K.c.), Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.) oraz Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.).

W pierwszej kolejności należałoby w szczególności skupić się na zachowaniu mieszkania w gronie rodzinnym, tj. uchronienia wejścia mieszkania choćby w minimalnym udziale do rąk osób trzecich (wierzycieli brata). W tym celu należałoby zastanowić się, czy brat nie powinien odrzucić spadku po ojcu jedynie po to, by w jego miejsce weszła jego mama i Pani. Musi mieć Pani bowiem świadomość, że w razie postępowania egzekucyjnego wierzyciel będzie miał prawo domagać się sprzedaży udziału przysługującego bratu. Nadto brat, dysponując swoim udziałem, będzie mógł swobodnie nim rozporządzać. Zgodnie z art. 198 Kodeksu cywilnego (K.c.) – każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Muszę podkreślić, iż zrzeczenie spadku nie jest już możliwe, albowiem to wymagałoby zawarcia umowy między bratem a ojcem. Możliwe jest natomiast odrzucenie spadku jako czynność jednostronna. Brat może odrzucić spadek przed notariuszem lub przed sądem. Ma na to 6 miesięcy od dnia dowiedzenia się o śmierci ojca.

Odrzucenie spadku z pokrzywdzeniem wierzycieli

Muszę jednak wskazać, iż zgodnie z art. 1024 K.c. – jeżeli spadkobierca odrzucił spadek z pokrzywdzeniem wierzycieli, każdy z wierzycieli, którego wierzytelność istniała w chwili odrzucenia spadku, może żądać, ażeby odrzucenie spadku zostało uznane za bezskuteczne w stosunku do niego według przepisów o ochronie wierzycieli w razie niewypłacalności dłużnika. Uznania odrzucenia spadku za bezskuteczne można żądać w ciągu sześciu miesięcy od chwili powzięcia wiadomości o odrzuceniu spadku, lecz nie później niż przed upływem trzech lat od odrzucenia spadku. Niemniej jednak w trakcie swojej 12-letniej praktyki nie spotkałem się z sytuacją, aby wierzycielowi udałoby się skutecznie podważyć odrzucenie spadku przez spadkobiercę, a to z powodu, iż czynność była dokonana z pokrzywdzeniem wierzyciela.

Podkreślę również, że nie odpowiadają Panie za długi brata, dopóty on żyje. Na wszelki wypadek można jednak zawrzeć umowę o zrzeczeniu się spadku po nim, co wymaga umowy w formie aktu notarialnego. Umowa musi być zawarta między Panią i bratem oraz mamą i bratem (każda z Pań zawiera z bratem osobną umowę).

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Wypowiedzenie umów kredytowych, postępowanie egzekucyjne

Nie znając treści umowy pożyczkowej, kredytowej, nie sposób odpowiedzieć na pytanie o ilość niespłaconych rat przed wypowiedzeniem umowy i żądaniem natychmiastowej spłaty kredytu. Niemniej jednak, co do zasady potrzeba około 3 do 4 rat, aby bank zaczął upominać się o swoje. Wówczas bank wysyła pismo – monit o zapłatę natychmiastową zaległości pod rygorem wypowiedzenie umowy i żądania całej kwoty natychmiastowo. Postępowanie sądowe może trwać nawet 2 lata, albowiem można skorzystać z wielu instytucji, które pozwolą na przedłużenie postępowania (wniosek o zwolnienie od kosztów, o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, o wyłączenie sędziego, wniosek o mediację).

To wierzyciel brata decyduje, w jaki sposób komornik ma poszukiwać jego majątku. Komornik bez wniosku wierzyciela niczego nie może zrobić. Komornik może zająć ruchomości w mieszkaniu brata, o ile będzie miał pewność, że stanowią one jego własność. Dobrze byłoby, gdyby mama zastanowiła się, co w mieszkaniu jest jej własnością i czy ma na to dowód – potwierdzenie zakupu (rachunek, faktura). Na koniec muszę stwierdzić, że nie ma także sposobu, by uniemożliwić bratu zaciąganie dalszych zobowiązań.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.


Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

rozwodowy.pl

prawo-cywilne.info

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawo-karne.info

prawozus.pl

praworolne.info

Szukamy prawnika »