Darowizna domu z hipoteką a wypowiedzenie kredytu przez bank

Autor: Michał Soćko

Dłużnik jest właścicielem nieruchomości obciążonej jedynie hipoteką na rzecz banku. Wobec dłużnika został wydany inny nakaz zapłaty, ale roszczenie z tego nakazu nie jest jeszcze wpisane do hipoteki domu. Jak w takiej sytuacji wygląda kwestia darowizny domu z hipoteką? Egzekucja domu doprowadziłaby do wypowiedzenia umowy przez bank, a jego sprzedaż pokryłaby jedynie zobowiązanie wobec banku, który ma hipotekę zabezpieczającą kredyt.

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Darowizna domu z hipoteką a wypowiedzenie kredytu przez bank

Darowizna nieruchomości obciążonej hipoteką

Nie każda darowizna uczyniona na rzecz osoby trzeciej spowoduje wypowiedzenie umowy kredytu przez bank i natychmiastową wymagalność wszystkich rat. W umowach tego typu jest wskazanie, że bank „może” wypowiedzieć umowę w takiej sytuacji, stąd sugerowałbym dogadanie się najpierw z bankiem i posiadanie jego stanowiska na piśmie, odnośnie braku rozwiązania umowy. Bank nie rozwiąże umowy, jeżeli zostanie przekonany, że taka darowizna w żadnym stopniu nie zagrozi należytemu zabezpieczeniu jego kredytowi. Faktycznie jest to jedyna furtka bezpieczeństwa dla banku, bowiem z samej istoty hipoteki, nowy właściciel nie „pozbędzie” się wpisu hipoteki z księgi wieczystej nieruchomości.

Według art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece – w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

Bank więc nadal będzie posiadał dłużnika osobistego (kredytobiorcę), oraz dłużnika rzeczowego (nowego właściciela nieruchomości).

Wpis roszczenia do księgi wieczystej nieruchomości

W kwestii nakazu zapłaty – sam nakaz nie jest wystarczający do wpisania roszczenia z niego do księgi wieczystej. Najpierw taki nakaz musi zostać skierowany do komornika i dopiero on wpisuje kwotę z nakazu zapłaty do hipoteki. Jeżeli jednak wierzyciel i komornik stwierdzą, że nie jest to działanie celowe, choćby przez to, że hipoteka banku wcześniej wpisana jest wpisana na kwotę równą lub wyższą wartości mieszkania. Wtedy, mimo wpisania nowego wierzyciela, w razie licytacji nieruchomości, drugi z wierzycieli nie otrzyma nic albo jedynie kwotę niewielką (komornik z tej licytacji również potrąca swoje wynagrodzenie).

Jednocześnie dłużnik, który, mimo posiadania nieruchomości, daruje ją na rzecz członka swojej rodziny, naraża się na skargę pauliańską wierzyciela, z tego powodu że wskutek tej darowizny znacząco zmniejszył swój majątek i stał się niewypłacalny.

Zgodnie z art. 527 Kodeksu cywilnego (K.c.):

„§ 1. Gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć.

§ 2. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.

§ 3. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

§ 4. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli korzyść majątkową uzyskał przedsiębiorca pozostający z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych, domniemywa się, że było mu wiadome, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.”

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Dokonanie czynności prawnej z pokrzywdzeniem wierzycieli

Według zaś art. 528 K.c.: „Jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.”.

Zgodnie z art. 529 K.c.: „Jeżeli w chwili darowizny dłużnik był niewypłacalny, domniemywa się, iż działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. To samo dotyczy wypadku, gdy dłużnik stał się niewypłacalny wskutek dokonania darowizny.”.

Za czynność nieodpłatną można w takiej sytuacji uznać właśnie darowiznę.

Jak wynika z powyższego, jeżeli mamy do czynienia z darowizną, to taką czynność uznać należy za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzyciela, jeżeli w ten sposób dłużnik stał się niewypłacalny lub niewypłacalny w większym stopniu niż był.

Na niekorzyść świadczy także art. 529 K.c., zgodnie z którym – jeżeli w chwili darowizny dłużnik był niewypłacalny, domniemywa się, iż działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. To samo dotyczy wypadku, gdy dłużnik stał się niewypłacalny wskutek dokonania darowizny.

Powyższe domniemanie jest wzruszalne. Wzruszalność domniemania, które ustawodawca przewidział w art. 529 K.c., oznacza, że nawet w przypadku darowizny dłużnik może się skutecznie bronić przed uznaniem czynności za bezskuteczną. Do obalenia domniemania niezbędne będzie wykazanie, iż w chwili dokonania darowizny pozwany nie miał świadomości pokrzywdzenia wierzyciela. Warunkiem koniecznym do obalenia takiego domniemania jest wskazanie na sytuację, iż z dokonaniem darowizny zbiegło się zdarzenie niezależne od dłużnika, które pozbawiło go majątku. Innymi słowy, prócz darowizny nastąpiła inna sytuacja, która uszczupliła majątek pozwanego.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.


Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

rozwodowy.pl

prawo-cywilne.info

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawo-karne.info

prawozus.pl

praworolne.info

Szukamy prawnika »