Autor: Tomasz Krupiński
W roku 1996 r/ zastawiłem auto i w dowodzie rejestracyjnym jest odpowiednia adnotacja. Kredyt pod ten zastaw wziął kto inny. Nie wiem, jak jest ze spłatą, ale przez te lata bank nie upominał się o auto. Banku zresztą już nie ma. Teraz chciałbym auto zezłomować. Wypełniłem wniosek DW-2 i otrzymałem informację, że ja jako zastawca nie figuruję w rejestrze zastawów ani auto z tym numerem rejestracyjnym. Czy to znaczy, że zastawu już nie ma ?Jak doprowadzić do wykreślenia zastawu z dowodu rejestracyjnego? Firma, która brała kredyt pod zastaw, też już nie istnieje – przynajmniej nie prowadzi działalności – nie wiem, jak z formalna likwidacją.
Pan z góry przyjął, że Pana samochód został obciążony zastawem rejestrowym, a nie np. zwykłym zastawem regulowanym przez przepisy Kodeksu cywilnego. Proszę dokładnie sprawdzić, czy mamy do czynienia właśnie z zastawem rejestrowym. Ustawa regulująca ten zastaw została uchwalona w dniu 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, a weszła w życie w 1998 r.
W swoim artykule 50 ustawa o zastawie rejestrowym wskazywała, że:
„1. Zastaw, ustanowiony przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy na mocy przepisu art. 308 Kodeksu cywilnego (zastaw bankowy - przyp. aut.), wygasa z upływem 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Na wniosek zastawnika, złożony w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, zastaw, o którym mowa w ust. 1, podlega wpisowi do rejestru zastawów prowadzonego na podstawie niniejszej ustawy i przekształca się w zastaw rejestrowy.
3. Do wniosku należy załączyć umowę o ustanowieniu zastawu oraz odpis z prowadzonego przez bank rejestru zastawów”.
Jeżeli więc zastaw taki nie został odnowiony na podstawie powyższego artykułu, wygasł on z mocy prawa.
W poprzednim brzmieniu art. 308 regulował tzw. bankowy zastaw rejestrowy. Obok hipoteki morskiej był to w tym czasie jedyny zastaw rejestrowy znany ustawodawstwu polskiemu, którego cechą charakterystyczną było to, że nie wymagał dla swojego istnienia przeniesienia posiadania rzeczy na uprawnionego. Wystarczający był jedynie wpis do odpowiedniego rejestru.
Obecna treść, wprowadzona 1 stycznia 1998 r. przez art. 46 ustawy z 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (Dz. U. Nr 149, poz. 703 ze zm., obecnie tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 67, poz. 569 ze zm.), odsyła jedynie do przepisów pozakodeksowych w zakresie regulacji zastawu rejestrowego. Przepisami tymi jest wspomniana ustawa o zastawie rejestrowym. Obecnie nie ma wątpliwości i powszechnie akceptowany jest pogląd, że zastaw rejestrowy jest szczególnym rodzajem zastawu. W zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się jednak do niego przepisy Kodeksu cywilnego jako ogólne (art. 1 ust. 2 ustawy).
W zakresie wygaśnięcia zastawu rejestrowego można wyróżnić przyczyny, które są charakterystyczne również dla zastawu zwykłego, oraz te, które cechują tylko zastaw rejestrowy.
Zgodnie z art. 18a Ustawy o zastawie rejestrowym „zastaw rejestrowy wygasa i podlega wykreśleniu z rejestru zastawów po upływie dwudziestu lat od chwili wpisu, chyba że strony postanowią o utrzymaniu zastawu na czas dalszy, nie dłuższy niż dziesięć lat, i do rejestru zastawów zostanie złożona zmiana umowy zastawniczej. Sąd dokonuje wykreślenia z urzędu”.
Według zaś art. 19 ustawy o zastawie rejestrowym:
„1. W przypadku wygaśnięcia zastawu rejestrowego podlega on wykreśleniu z rejestru zastawów.
2. Wykreślenie zastawu rejestrowego z rejestru zastawów powoduje wygaśnięcie zastawu, o ile zastaw nie wygasł wcześniej.
3. Zastaw rejestrowy podlega wykreśleniu z rejestru zastawów na wniosek:
1) zastawnika;
2) zastawcy, który dołącza do wniosku pisemne oświadczenie zastawnika o wygaśnięciu wierzytelności zabezpieczonej zastawem rejestrowym lub zrzeczeniu się tego zabezpieczenia albo prawomocny wyrok sądu ustalający wygaśnięcie zastawu rejestrowego;
3) osoby, która nabyła przedmiot zastawu rejestrowego i która dołączyła do wniosku:
a) oświadczenie zastawnika o wyrażeniu zgody na wykreślenie zastawu rejestrowego z rejestru zastawów albo
b) zaświadczenie komornika lub innego organu egzekucyjnego o nabyciu przedmiotu zastawu rejestrowego w postępowaniu egzekucyjnym, albo
c) zaświadczenie sędziego komisarza o nabyciu przedmiotu zastawu rejestrowego w postępowaniu upadłościowym, albo
d) prawomocne orzeczenie stwierdzające nieistnienie zastawu rejestrowego lub wskazała jego oznaczenie, gdy nie była stroną w sprawie”.
Jeżeli więc w rejestrze nie ma zastawu wobec Pana samochodu, to albo mamy do czynienia z zastawem zwykłym (bardzo mało prawdopodobne) lub z faktem, że zastaw z urzędu został wykreślony z rejestru. Jeżeli był to zastaw rejestrowy, do jego wykreślenie z rejestru powoduje jego uchylenie.
Powinien Pan ustalić w sądzie, na podstawie jakiego orzeczenia doszło do wykreślenia wpisu w rejestrze zastawów i złożyć wniosek w wydziale komunikacji.
W przypadku wystąpienia o skreślenie w dowodzie rejestracyjnym adnotacji o ustanowieniu zastawu rejestrowego do wniosku należy dołączyć:
W przeciwnym wypadku pozostaje Panu wniesienie sprawy o stwierdzenie wygaśnięcia zastawu rejestrowego, powołując się albo na fakt spłaty zadłużenia albo wygaśnięcia z mocy przepisów (art. 18 lub art. 50 ustawy o rejestrze zastawów). Proszę najpierw sprawdzić akta w rejestrze zastawów.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika